Nowe Oświecenie. Argumenty za rozumem, nauką, humanizmem i postępem

Bill Gates określił tę książkę jako swoje nowe ulubione dzieło wszech czasów. Autor, Steven Pinker, znany psycholog i intelektualista, wnikliwie analizuje kondycję ludzką w epoce nowożytnej, zachęcając czytelników do spojrzenia poza katastroficzne nagłówki i mroczne przepowiednie o końcu świata. W rzeczywistości, mimo trudności, przed jakimi stoi nasza cywilizacja, ludzkość doświadcza znaczących postępów w długości życia, zdrowiu, wolności i szczęściu. Pinker podkreśla, że kluczem do tych zmian jest ideał Oświecenia, który promuje użycie rozumu i nauki jako narzędzi poprawy ludzkiego bytu.

Książka kwestionuje powszechne przekonania na temat natury ludzkiej irracjonalności, roli religii w moralności, samotności we współczesnym świecie, a także obaw związanych z życiem w czasach określanych jako „postprawda” czy „epoka terroru”. Pinker szczegółowo przedstawia dane, posiłkując się imponującymi wykresami, które ukazują, że dokonania w zakresie życia, zdrowia, dobrobytu, bezpieczeństwa, pokoju, wiedzy i szczęścia nie są ograniczone do krajów zachodnich, lecz mają miejsce globalnie.

Autor dostarcza argumentów na rzecz rozumu, nauki i humanizmu — wartości, które, według niego, stanowią fundament niezbędny do sprostania współczesnym wyzwaniom oraz kontynuowania postępu ludzkości. Pinker nie zapomina również o źródłach obecnego sceptycyzmu i lęku, takich jak obawy przed wojną nuklearną, wyczerpaniem zasobów, zmianami klimatycznymi czy niekontrolowaną sztuczną inteligencją. Jego analiza pełna jest intelektualnej głębi, a także świeżego, literackiego stylu, który czyni z niej inspirującą lekturę.