Moralność prawa

Lon L. Fuller (1902-1978), znany amerykański prawoznawca i profesor na Uniwersytecie Harvarda, zyskał sławę dzięki swoim wnikliwym pracom, które wzbogaciły debatę na temat związku prawa z moralnością. Jego kluczowe dzieło, "The Morality of Law" opublikowane w 1964 roku, wywołało żywe dyskusje, szczególnie w kontekście krytyki pozytywizmu prawniczego. Po II wojnie światowej ten kierunek oskarżano o odseparowanie prawa od moralności, co w skrajnych przypadkach miało prowadzić do legalizacji reżimów, takich jak nazistowski, które nadawały prawo bez uwzględnienia moralności. Fuller, polemizując głównie z filozofem H.H.L. Hartem, zaproponował własne spojrzenie na prawo naturalne, nie w oderwaniu od moralności, ale jako jej integralną część.

Fuller wprowadził pojęcie wewnętrznej moralności prawa, sugerując, że istnieją podstawowe wymagania, które musi spełniać każde prawo, by można było je uznać za sprawiedliwe. Ta koncepcja koncentruje się na formalnych aspektach prawa, stawiając tezę, że prawo i moralność są nierozłączne. Zewnętrzna moralność prawa, według Fullera, zawiera tradycyjne zasady etyczne jak te zawarte w dekalogu. W jego wizji napędem dla prawa miała być „moralność aspiracji”, czyli dążenie do osiągnięcia ideałów moralnych. Podkreślając znaczenie tej koncepcji, Fuller wyraźnie zaznaczał, że prawo pozbawione moralnych fundamentów jest niemożliwe do utrzymania w praktyce.