Mag

Młody mężczyzna wplątany w śmiertelną psychologiczno-erotyczną grę...

"Mag", powieść o fabule obfitującej w niezwykłe zwroty akcji i zaskakujące rozwiązania, należy do arcydzieł literatury współczesnej. Bohater książki, młody Anglik Nicholas Urfe, przyjmuje stanowisko nauczyciela na pewnej greckiej wyspie, gdzie zaprzyjaźnia się z właścicielem najwspanialszej posiadłości. Przyjaźń z milionerem wprowadzi młodzieńca w świat prawdziwego koszmaru. Z każdym dniem rzeczywistość i fantazje coraz bardziej się mieszają, a Urfe staje się nieświadomym aktorem prywatnego teatru bogacza - styka się ze śmiercią, seksem i straszliwą przemocą. Powoli, desperacko zaczyna walczyć o zachowanie zdrowia psychicznego i... życia.

Akcji, stanowiącej prawdziwy labirynt zdarzeń, towarzyszą kulturowe szarady i zagadki, a sama powieść prowokuje do zastanowienia się nad iluzorycznością otaczającego nas świata i funkcjonujących w nim zasad moralnych.

Symbolika powieści - pełna aluzji literackich - potwierdza przyznanie przez Fowlesa autorowi dzieła literackiego statusu "maga".

"Wspaniała mistyfikacja... W tradycji literackiej markiza de Sade, Jamesa Frazera, Gurdżijewa, Bławatskiej, C.G. Junga, Aleistera Crowleya oraz Franza Kafki".

"Financial Times"

Powieści, nawet pełniej przemyślane i dopracowane niż niniejsza, w niczym nie przypominają krzyżówek, w których podanym hasłom odpowiada jeden i tylko jeden zestaw bezbłędnych odpowiedzi. Czasem opadają mnie wątpliwości ("Szanowny Panie Fowles: proszę wyjaśnić mi prawdziwe znaczenie..."), czy kiedykolwiek zdołam wytępić tę analogię z umysłu współczesnego czytelnika. Jeśli już doszukiwać się w Magu jakiegoś "prawdziwego znaczenia", to ogranicza się ono do tego, jakie w psychologii ma test Rorschacha. Takie znaczenie powieści polegałoby na pewnej reakcji, którą wywołuje ona w czytelniku, zaś w moim osobistym przekonaniu nie istnieje tu określona "prawidłowa" reakcja. (...) Jeśli w tym gąszczu intuicji na temat istoty ludzkiej egzystencji - oraz istoty fikcji - ukrywa się gdzieś myśl przewodnia, to tkwi ona być może w pierwotnym tytule powieści, którego zmiany i dziś czasem żałuję: Gra w Boga. Istotnie, miałem zamiar, by Conchis przedstawił serię masek symbolizujących ludzkie wyobrażenia o Bogu, począwszy od nadprzyrodzonego, a skończywszy na żargonowo- naukowym, czyli serię ludzkich złudzeń dotyczących czegoś, co faktycznie nie istnieje - absolutnej wiedzy i absolutnej władzy. Zburzenie owych iluzji uważam nadal za jeden z najszczytniejszych humanistycznych celów; życzyłbym sobie, aby znalazł się obecnie jakiś super-Conchis, który by kazał Arabom i Żydom, ulsterskim katolikom i protestantom przejść przez taki sam heurystyczny młyn, jakiego doświadczył Nicholas. Nie bronię decyzji Conchisa w momencie egzekucji, bronię jednak realności dylematu. "Bóg" i "wolność" to pojęcia zupełnie sobie przeciwne, ludzie zaś wierzą w swych wyimaginowanych bogów zazwyczaj dlatego, iż boją się uwierzyć w to drugie. (...)Dość długo już żyję na tym świecie, by zdawać sobie sprawę, że czynią tak czasami z uzasadnionych powodów. Trzymam się wszakże ogólnej zasady - i to ją chciałem postawić na pierwszym planie tej opowieści-że prawdziwa wolność leży tylko między dwojgiem osób, nigdy w samej jednostce, tak więc nie stanie się nigdy wolnością absolutną.

John Fowles (1926-2005), powieściopisarz angielski, zyskał sobie międzynarodowe uznanie już w chwili pojawienia się jego pierwszej powieści Kolekcjoner w roku 1963; po wydaniu tej książki Fowles zrezygnował z kariery nauczyciela i całkowicie poświęcił się pisaniu. W trzy lata później ukazał się Mag, jeden z najciekawszych utworów Fowlesa, dzieło z pogranicza psychologii i fantastyki. W 1968 Fowles przeniósł się do Lyme Regis w hrabstwie Dorset na południu Anglii, gdzie mieszkał aż do śmierci. Z jego bogatej twórczości na wyróżnienie zasługują też takie utwory jak: Kochanica Francuza (1969; na jej podstawie nakręcono w 1981 film, do którego scenariusz napisał noblista Harold Pinter), Hebanowa wieża (1974), Larwa (1985).

Bohaterem Maga jest cyniczny, emocjonalnie niedojrzały Anglik, który porzuca swą dziewczynę, osiada w Grecji, by tu podjąć się pracy nauczyciela języka angielskiego. Na greckiej wyspie Pheaxos zostaje wciągnięty w tajemniczą grę, w spektakl, który ma mu uświadomić zakłamanie jego dotychczasowego życia.Mag to powieść nasycona symboliką, pełna aluzji literackich. Uczy, jak z porozrzucanych detali, słownych gier, dziwacznych wydarzeń, absurdalnych epizodów wydobyć całościowy obraz rzeczywistości. To niewątpliwie jedno z arcydzieł wybitnego pisarza angielskiego. Dzieła Fowlesa cieszą się ogromnym uznaniem wśród czytelników, nakłady książek osiągnęły rekordowe liczby, a trzy jego powieści doczekały się ekranizacji.