Lex cryptographia. Znaczenie prawne umów i jednostek rozliczeniowych opartych na technologii Blockchain

Technologia blockchain stawia przed systemami prawnymi nowe wyzwania, głównie poprzez zastosowanie kryptografii do zapewnienia niezmienności danych. Umożliwia ona tworzenie bezpiecznych rejestrów, które nie tylko przechowują wartości ekonomiczne, ale też mogą odwzorowywać instytucje społeczne. Jej twórcy widzieli w niej alternatywę dla tradycyjnie zapewnianego przez sądy bezpieczeństwa transakcji. Nawet w ekstremalnych wizjach, technologia ta miałaby zastąpić normy prawne kodem komputerowym (code is law).

Monografia zatytułowana „Technologia blockchain a prawo” analizuje wpływ tej innowacyjnej technologii na sferę prawną. Autor, dr hab. Tomasz Bekrycht, prof. Uniwersytetu Łódzkiego, szczegółowo omawia kwestie związane z klasyfikacją jednostek rozliczeniowych oraz deklaracji składanych za pośrednictwem blockchainów. Książka stawia pytanie, czy kod komputerowy może w istocie zastąpić tradycyjne prawo, podejmując przy tym dyskusję z rozmaitymi poglądami obecnymi w literaturze przedmiotu. Wobec dynamicznego rozwoju tej problematyki, opinie w tej dziedzinie cechują się dużymi rozbieżnościami.

Bekrycht eksploruje również potencjalne zmiany w prawie cywilnym, które mogłyby integrować blockchain z istniejącymi normami prawnymi. Monografia jest nie tylko cennym opracowaniem teoretycznym, ale również krytycznym wkładem w dziedzinę prawoznawstwa i filozofii prawa. Skupia się także na koncepcji „sprytnych kontraktów” wprowadzonej do dyskursu w 1997 roku, która zakłada zastąpienie tradycyjnych instytucji społecznych, takich jak pieniądz czy prawo umów, rozwiązaniami opartymi na kryptografii.

„Sprytne kontrakty” pozostają stosunkowo nowym zjawiskiem w ramach historycznego kontekstu prawnych relacji społecznych, jednak wraz z rosnącym znaczeniem nabierają one istotności w obrocie gospodarczym. Analizy prezentowane przez autora mają nowatorski charakter i sugerują potrzebę redefinicji tradycyjnych pojęć prawoznawstwa, a także rewizji niektórych jego paradygmatów, w szczególności dotyczących prawa umów.

Książka jest skierowana do szerokiego kręgu odbiorców: od prawników i teoretyków prawa, przez ekonomistów, po praktyków prawa, którzy będą musieli zmierzyć się z prawno-gospodarczymi aspektami „sprytnych kontraktów”. Wiele z proponowanych rozwiązań legislacyjnych i konkretnych przepisów prawnych przez autora stanowi cenny wkład w rozwój nowych ram prawnych i może mieć znaczący wpływ na przyszłe kształtowanie się prawa.