Lewiatan

Książka, którą napisał Thomas Hobbes, jest jednym z fundamentalnych dzieł filozofii politycznej, szczególnie w kontekście koncepcji umowy społecznej. Powstała w burzliwym okresie XVII wieku, kiedy Anglia zmagała się z politycznym chaosem. W tych trudnych czasach, Hobbes, będący zwolennikiem monarchii, musiał opuścić ojczyznę i tworzyć na wygnaniu w Paryżu. Anglia znajdowała się wówczas w trakcie wojny domowej, która doprowadziła do upadku monarchii, wprowadzenia republiki na dwadzieścia lat oraz egzekucji króla w 1649 roku. Dwa lata później ukazał się jego słynny „Lewiatan” (1651).

Hobbes w swoim dziele przedstawia wizję społeczeństwa zorganizowanego pod rządami suwerena, najlepiej króla, który zostaje powołany przez ludzi pragnących uniknąć destrukcyjnej „wojny wszystkich ze wszystkimi”. Według Hobbesa, każdy człowiek posiada siłę wystarczającą do pokonania innego, co prowadzi do nieustannego konfliktu. Rozwiązaniem jest oddanie części indywidualnej wolności w zamian za stabilność i pokój, które najefektywniej zapewnia monarchia, a w najmniejszym stopniu demokracja oraz podział władzy.

Pomimo, że jego poglądy szły wbrew kierunkowi, jaki dominował później w filozofii politycznej, Hobbes nie bał się także krytykować instytucji Kościoła – tak katolickiego, jak i innych – oraz klasycznej filozofii. Kontrowersje, które wzbudzały jego idee, doprowadziły do zakazu publikacji „Lewiatana” w Anglii w 1668 roku, a nawet pośmiertnego potępienia przez Uniwersytet Oksfordzki w 1683 roku.