Laborem Exercens

„Laborem Exercens” Jana Pawła II - kluczowy przewodnik po etyce pracy w nowoczesnym świecie

„Laborem Exercens”, z łacińskiego „Wykonując pracę”, to encyklika społeczna, która została ogłoszona przez papieża Jana Pawła II w 1981 roku. Była to odpowiedź ówczesnego Kościoła na współczesne wyzwania związane z pracą i jej wpływem na życie człowieka. Co ciekawe, jej publikacja miała pierwotnie nastąpić w 90. rocznicę innego ważnego dokumentu - „Rerum novarum” papieża Leona XIII, jednak zamach na życie papieża opóźnił jej wydanie. Już na wstępie tego papieskiego tekstu, czytelnik zetknie się z głębokim przekonaniem Jana Pawła II, że praca ma służyć człowiekowi, a nie odwrotnie. Papież zwraca uwagę, że celem pracy nie jest jedynie produkcja i zysk, ale pełen rozwój ludzkiej osoby - zarówno w dziedzinie nauki i techniki, jak i w kulturze czy moralności. Encyklika podejmuje szereg kluczowych zagadnień społecznych, takich jak promocja rozwijających się krajów czy zagrożenia związane z automatyzacją życia. Współczesny czytelnik z pewnością zauważy aktualność tych refleksji, zwłaszcza w kontekście dyskusji o roli technologii w życiu człowieka. Jan Paweł II zdecydowanie stawia człowieka w centrum procesu pracy, podkreślając, że to nie narzędzia, ale ludzie są jej właściwymi podmiotami.

Kolejnym ważnym zagadnieniem w dziele „Laborem Exercens” jest rola pracodawców, zarówno tych bezpośrednich, jak przedsiębiorcy, jak i pośrednich, czyli państwa. Papież wskazuje, że wszyscy oni mają obowiązek dbać o dobro wspólne i pracowników. W tym kontekście Jan Paweł II docenia też rolę związków zawodowych jako wykładnika walki o sprawiedliwość społeczną. Zwraca uwagę, że ich działanie nie powinno ograniczać się jedynie do aspektów ekonomicznych. Duchowość pracy jest kolejnym ważnym elementem tej encykliki. Jan Paweł II pisze, że przez pracę człowiek uczestniczy w „dziele Stworzenia” i że wzorem dla katolika powinien być sam Bóg, który pracuje i odpoczywa. Ta perspektywa nadaje pracy niesamowitej wartości, ukazując ją jako drogę do pełnienia misji chrześcijańskiej i służenia bliźnim. Na koniec warto zwrócić uwagę na głębokie przekonanie papieża o ważnej roli społecznej osób niepełnosprawnych. Wspomina on o konieczności ich pracy, co jest mocnym przesłaniem dla współczesnego świata o wartości każdego człowieka.

„Laborem Exercens” to nie tylko wartościowy dokument na temat pracy i jej roli w społeczeństwie, ale przede wszystkim traktat o człowieku, jego godności i miejscu w świecie. To lektura obowiązkowa dla każdego, kto poszukuje głębszego znaczenia swojego zawodowego życia w kontekście wiary i społecznej odpowiedzialności.