Impas. Opór, utrata, niemoc w sztuce

Ars longa, vita brevis – znana maksyma Hipokratesa, pierwotnie odnosząca się do medycyny, zyskała trwałe miejsce w kulturze, stanowiąc podstawę rozważań na temat sztuki jako twórczości artystycznej. Zwykle cytowana skrótowo, niesie przesłanie, że choć życie jest ulotne, to sztuka trwa wiecznie. Pełna wersja tej sentencji, zawierająca dodatkowe elementy: Ars longa, vita brevis, occasio praeceps, experimentum periculosum, iudicium difficile, daje głębsze spojrzenie na problem – sztuka jest trwała, życie krótkie, okazje są efemeryczne, doświadczenia niebezpieczne, a ocena trudna.

Te zapomniane fragmenty doskonale wpisują się w kontekst współczesnej sztuki, gdzie jej trwałość jest często kwestionowana na rzecz ulotności i ryzykowności przeżyć. To prowadzi nas do trudności w ocenie sztuki dzisiejszych czasów. Widać, że nawet optymistyczna wizja sztuki jako trwałego dziedzictwa nie unika konfliktów, niepowodzeń i nieporozumień, które stają się nieodłączną częścią jej historii. Paradoksalnie, mimo że awangardy XX wieku wprowadziły obraz sztuki jako progresywnej i przełamującej granice, to właśnie wtedy utrata i niespełnienie zaczęły wyznaczać kluczowe kierunki jej rozwoju.