Kryptonim Klan. Służba Bezpieczeństwa wobec.. T.2

"Kryptonim Klan. Służba Bezpieczeństwa wobec NSZZ Solidarność w Gdańsku. Tom 2: I Krajowy Zjazd Delegatów" autorstwa Dominika Sokołowskiego i Radosława Żydonika, jest rzetelnym opracowaniem wydarzeń towarzyszących tworzeniu się Solidarności w kontekście działań Służby Bezpieczeństwa. Po podpisaniu porozumień sierpniowych w 1980 roku, NSZZ Solidarność zyskała legalny status, co doprowadziło do spontanicznego powstawania struktur związkowych w całej Polsce, a ich członkostwo osiągnęło oszałamiającą liczbę dziesięciu milionów osób. Aby ten rozległy ruch mógł funkcjonować, konieczne było stworzenie krajowych władz, opracowanie statutu oraz sformułowanie programu działania. Związane z tym obowiązki powierzono I Krajowemu Zjazdowi Delegatów, który odbył się w dwóch częściach w Gdańsku: od 5 do 10 września oraz od 26 września do 7 października 1981 roku. Zjazd ten był także miejscem, gdzie po raz pierwszy doszło do otwartych napięć wewnątrz Solidarności, które miały długotrwały wpływ na jej losy.

Rozmiar przedsięwzięcia stanowił wielkie wyzwanie nie tylko dla organizatorów, lecz także dla organów bezpieczeństwa w państwie komunistycznym. Do Gdańska skierowano liczne zespoły tajnych współpracowników i funkcjonariuszy służb, a także zastosowano zaawansowane techniki operacyjne, takie jak podsłuchy czy prowokacje, by monitorować wydarzenia i kształtować ich przebieg. Materiały zgromadzone przez SB przechowywano głównie w aktach dwóch spraw: krypt. Sejmik oraz Debata, które następnie włączono do szerszej operacji krypt. Klan, dedykowanej I KZD. Dokumenty zawarte w tej publikacji ujawniają bogaty arsenał metod i ogromną determinację, z jaką władze PRL próbowały wpływać na przebieg tego kluczowego dla Solidarności wydarzenia.