Historie autorytetu wobec kultury i edukacji

Książki autorstwa Lecha Witkowskiego są fascynującymi mozaikami poglądów, obejmującymi rozległe przestrzenie ludzkiej myśli na przestrzeni tysiącleci. Witkowski, nawiązując do słynnego określenia Isaaca Newtona o „staniu na ramionach olbrzymów”, formuje swoje własne podejście filozoficzne i pedagogiczne w sposób pełen pokory i rozwagi. Taka metoda działania sprawia, że sam staje się znakomitym znawcą tematu autorytetu. Piotr Sztompka, członek PAN, podkreśla tę wyjątkowość.

Lech Witkowski proponuje dzieło, które z dużym prawdopodobieństwem zadowoli nawet najbardziej wymagających miłośników języka polskiego. Zwykle lektura 750 stron naukowego tekstu wymaga znacznego wysiłku i może zdawać się męcząca z powodu monotematyczności czy nadmiaru zawartych myśli. Jednak w przypadku tej pracy, zamiast monotonii, odkrywamy wielość barw języka – jak gdyby Witkowski był pianistą, który umiejętnie korzysta z każdej klawiszy fortepianu, wydobywając subtelne niuanse analizowanych koncepcji autorytetu.

Czytanie tego dzieła nie tylko stymuluje naszą intelektualną świadomość, lecz również wyzwala emocjonalne poruszenie, zmuszając do refleksji nad sobą samym. Mogę osobiście zaświadczyć, że praca Witkowskiego nie poszła na marne, a jego istotny tekst na pewno pobudzi wielu innych czytelników do głębszych rozważań. Uczy także poszanowania dla nauk humanistycznych, zachęcając do ciągłego czytania i myślenia oraz cieszenia się z poznawania dawnych i współczesnych kultur symbolicznych.

Książka ta podejmuje temat stopniowego zanikaniu zdolności do rywalizacji z tymi, którzy są od nas większymi autorytetami. Niektórzy zupełnie tego nie dostrzegają lub ignorują taką możliwość, koncentrując się na zdobyciu władzy, która zapewnia im nietykalność. Uniwersytety, które mogłyby być miejscami spotkań z największymi umysłami, zarówno z przeszłości jak i z innych światów, coraz częściej stają się miejscami utrwalania władzy, pozorów i stagnacji intelektualnej, gdzie duchowa wielkość nie jest w ogóle brana pod uwagę.

Osoby znajdujące się na stanowiskach władczych czy w instytucjonalnych radach często nie czują się zobowiązane do dbania o mądrość, odpowiedzialność za prawdę i sprawiedliwość, które powinny być podstawą autorytetu uniwersytetu. Często są wolne od takich zobowiązań, gdyż ich władza jest traktowana jako prawo decydowania bez brania pod uwagę tej odpowiedzialności. Zanurzając się w mądrość myśli innych, staram się wydostać z ograniczeń lokalnie dominującego barbarzyństwa intelektualnego, często ukrywającego się za akademickimi tytułami, które rzadko są wyzwaniem dla panującej słabości czy nihilizmu.