Gad. Spowiedź klawisza

Wstrząsający reportaż autorstwa Pawła Kapusty ukazuje mroczny świat więziennictwa z unikalnego punktu widzenia strażników. To oni każdego dnia, pełniąc wyjątkowo wymagającą służbę, muszą pilnować osób odpowiedzialnych za najcięższe przestępstwa. W więziennej gwarze nazywani są „gadami”, to właśnie im Kapusta oddaje głos, by mogli opowiedzieć o trudach swojej pracy, która pozostawia niezatarte ślady na ich psychice. W książce ujawniają brutalne incydenty, stając w obliczu których muszą zachować opanowanie każdego dnia, oraz opisują codzienną interakcję z więźniami, jakiej nikt na wolności by sobie nie życzył.

Podczas wizyt w zakładach karnych Kapusta zagłębia się w funkcjonowanie całego systemu penitencjarnego, odkrywając jego niedoskonałości. Autor podkreśla nieprawidłowości w systemie, w którym więźniowie często cieszą się większymi udogodnieniami niż ci, którzy ich pilnują. Proces resocjalizacji zamiast prowadzić do poprawy, przez osadzonych traktowany jest jako sposób na zdobycie dodatkowych przywilejów. W oczach strażników, zamiast resocjalizować, system ten niekiedy przyczynia się do dalszego zepsucia. Zastanawiają się, kto chciałby podjąć pracę w miejscu, gdzie stres osiąga swoje apogeum, a wynagrodzenie pozostawia wiele do życzenia.

Niektórzy wyróżniani bohaterowie nie obawiają się mówić o nadużyciach, takich jak przemoc wobec więźniów, a także nielegalne kontakty, które obejmują przemyt oraz handel spirytystycznym dobrem i nielegalnymi substancjami. Pracując w warunkach dalekich od idealnych, personel więzienny spotyka się także z problematycznymi relacjami osobistymi między strażnikami a skazanymi, jak i operacjami przeprowadzanymi przez służby specjalne, dające schronienie nielegalnym interesom spoza więziennych murów.

Książka Kapusty jest pełna twardej rzeczywistości, a kto nazwie ją brudną, nie pomyli się. Kto określi ją jako wulgarną, chwilami oburzającą czy szokującą, również będzie miał rację. Ale najważniejsze, że ta historia jest prawdziwa, a prawda w niej zawarta potrafi silnie poruszyć czytelnika.