Czwarta władza

Dla specjalistów z zakresu nauk politycznych i komunikacji społecznej pojęcie czwartej władzy jest nieodłącznie związane z mediami. Jednak warto rozważyć alternatywne podejście, uwzględniające perspektywę prawnoustrojową. Tego rodzaju spojrzenie opiera się na współczesnej zasadzie podziału władzy, która, mimo różnorodnych interpretacji wynikających z ustrojów poszczególnych państw, zawsze ma swoje korzenie w teorii Monteskiusza.

W dzisiejszych demokratycznych systemach, często można zauważyć sytuacje, w których jedno ugrupowanie polityczne zyskuje kontrolę nad legislatywą i egzekutywą. Dzieje się tak zwłaszcza w młodych demokracjach, takich jak Węgry czy Polska, gdzie istnieją próby zdobycia wpływu na władzę sądowniczą.

W obliczu takich wyzwań warto szukać innego ośrodka władzy, który miałby zdolność równoważenia wpływów legislatywy i egzekutywy. Wprowadzenie tego rodzaju czwartej władzy mogłoby stanowić współczesne uzupełnienie doktryny Monteskiusza, pozwalając uniknąć koncentracji władzy. Media, samorząd terytorialny, Naród, a także organy kontroli i ochrony prawa, czy inne podmioty mogłyby pełnić rolę tej czwartej władzy.

W związku z przedstawionym problemem wyłaniają się kluczowe pytania badawcze: jakie cechy powinien mieć dany podmiot, żeby można go było uznać za czwartą władzę? Jaką rolę pełnią obecnie media jako potencjalna czwarta władza? Czy w ramach polskiego systemu można wskazać podmioty zdolne pełnić tę funkcję? Jakie są stosunki pomiędzy tradycyjną triadą Monteskiusza a podmiotami potencjalnie pełniącymi rolę czwartej władzy?

Ten fragment książki skłania do głębszej refleksji nad współczesnymi wyzwaniami związanymi z funkcjonowaniem państwowego systemu władzy.