Calineczka

Calineczka  to jedna z pierwszych baśni Hansa Christiana Andersena, napisana w 1835 roku. Choć dziś tytuł brzmi Calineczka i jako taki znany jest na całym świecie, to na przestrzeni lat imię to zmieniało się od Tommelise, Little Ellie, Little Totty. Wiedzieliście?:-) 

Była to również pierwsza baśń, w której Anderson użył zwierzęcia/ptaka jako siły ratunkowej dla swoich bohaterów, motyw ten później powtarzał się często w twórczości autora.

Historia zaczyna się od jaskółki, która opowiada o kobiecie pragnącej mieć dziecko. Odwiedzając miejscową czarownicę, otrzymała kilka nasion jęczmienia. Kiedy w glebie doniczki pojawił się pierwszy pąk, okazało się, że innych nie będzie, a gdy się otworzył , pojawiła się maleńka, cudownie niewinna dziewczynka. Była nie większa niż kciuk dorosłego człowieka! 

W opowieści Hansa Christniana Andersena Calineczka przeżywa wiele przygód i spotyka kolejne stworzenia zamieszkujące jej okolicę, od żaby, po żuka, jaskółkę, kreta i….. szybko okazuje się, że każda z tych istot jest w równym stopniu zachwycona Calineczką co…. Pragnie ją mieć dla siebie. 

Najpierw przez otwarte okno zagląda ropucha, która porywa Calineczkę i zabiera ją ze sobą, aby ta zamieszkała na poduszce lilii i poślubiła jej syna. Jej krzyki słyszy rzeczna ryba, która pociera łodygę lili, by uwolnić dziewczynkę. Kolejne stworzenie, tym razem piękny motyl, ląduje na poduszce lilii, a Calineczka, rezolutnie unosi  podarowaną jej szarfę od sukni i obwiązując ją delikatnie wokół motyla, dzięki czemu zostaje zaniesiona w dół rzeki. Teraz podążają za nią paskudnie wyglądające pluskwiaki, które odlatują i zabierają ją do swojego domu, gdzie zostaje uznana za brzydką, chudą i wcale nie tak niezwykłą jak początkowo uważano. Zbyt brzydka, by ją zatrzymać, więc porzucają ją na stokrotce…. 

Pojawia się zima, a zniechęcona i zziębnięta Calineczka zostaje uratowana przez mysz polną, która porywa ją by…. Znów uwięzić, widzi bowiem w dziewczynce okazję aby utrzymać czystość w swoim domu.. Następnie składa wizytę staremu i tajemniczemu, podobnemu do kreta stworowi, który przysięga, że się z nią ożeni i zatrzyma ją w ciemnych podziemiach swojego kreciego domu. 

Wędrując jego podziemnymi tunelami, natrafiają na wróbla, którego wszyscy wokół uważają za martwego. Calineczka ratuje wróbla przed śmiercią, ogrzewając go swoim kocem. W dniu jej ślubu wróbel wlatuje przez dziurę w ziemi, zabierając ją, gdy lecą wysoko nad ziemią, szybując w powietrzu i to pierwszy moment gdy Calineczka czuje się wolna i…. szczęśliwa.

W końcu wróbel delikatnie upuszcza ją wraz z Kryształowymi Wróżkami, które mieszkają w miejscu dobrze jej znanym, kojarzonym z miejscem jej urodzenia. Okazuje się bowiem, że każdy kwiat zawiera w sobie wróżkę i mężczyznę. Pąk, na którym wylądowała, zawierał Kryształowego Króla. Pobrali się, a wróbel co roku powraca, aby sprawdzić jak się czuje i razem z nią dzielić szczęście jakim jest życie u boku ukochanego! 

Pomijając fakt, że chciałabym zobaczyć coś więcej, niż tylko słodki happyend, w którym bohaterowie, ledwo się znając, szybko zakochują się w sobie i biorą ślub, historia Calineczki jest urocza i opowiada o przygodzie małej dziewczynki, która przeżywa zarówno ekscytujące, jak i straszne wydarzenia, spotykając się co rusz z odrzuceniem, niezrozumieniem, a często też z ocenami, które są dla niej samej krzywdzące. Dziewczynka musi zmierzyć się z wieloma trudnościami, które w końcu prowadzą ją do szczęśliwego zakończenia, co, jak na ironię, nie zawsze zdarza się w opowieściach Andersena. Calineczka przynajmniej kończy się szczęśliwie i w oczach każdej małej dziewczynki będzie to historia szalenie inspirująca, wiem to z autopsji bowiem moja córa uśmiecha się ilekroć wieczorami wracam do niej z historią Calineczki i niezwykle barwnymi ilustracjami samej bajki, które same w sobie ogniskują uwagę dziecka…. Przynajmniej dopóki nie zaśnie;-) 

Calineczka w wydaniu Hansa Christniana Andersena to moja ulubiona baśń dzieciństwa, tak jak niegdyś przed laty czytała mi ją mama, tak dzisiaj ja sięgam po klasykę baśni i bajek aby przedstawić ten niezwykły świat moim pociechom, a stąd już o krok od wniosku, ze bajki Andersena mają charakter uniwersalny i ponadczasowy!:-) 

Pewna kobieta i jej mąż nie mogą mieć dzieci - kobieta postanawia pójść do lokalnej czarownicy i znaleźć u niej rozwiązanie dla swojego problemu!  Czarownica podarowała jej jęczmień, aby ów kobieta włożyła go do ładnej doniczki, a jeśli nie zagubi swojej nadziej i będzie mocno wierzyć, spotka ją nagroda! Po pewnym czasie roślina urosła w doniczce i na świat przyszła dziewczynka, która nie była większa od….. kciuka swoich rodziców. Postanowili więc nazwać ją Calineczką. Rodzice zrobili maleńkiej dziewczynce kołyskę, który postawili na parapecie przy słonecznym oknie w kuchni. 

Zbliżała się wiosna, a wraz z jej nadejściem do życia budziły się kolejne stworzenia:  ropucha, która zobaczyła Calineczkę  od razu pomyślała, że ta poślubi jej syna, Ropuchikina i młodzi będą żyli długo i szczęśliwie. Był to podstęp, Calineczka bowiem nie wiedziała, że została zabrana od swoich rodziców. Kiedy się obudziła, zobaczyła, że nie ma jej w domu, i zaczęła płakać….. Ryby z pobliskiej rzeczki zobaczyły jej łzy, a poruszone tą sceną szybko odcięły łodygę lilii, na której siedziała Calineczlka, efektem czego nasza mała bohaterka popłynęła w dół rzeki. Tam zobaczył ją majowy robaczek, porwał ją i zabrał ze sobą będąc pod wpływem jej uroku i niewinności.  Wszystkie inne biedronki uważały, że wygląda tak "brzydko", że wcale nie jest do nich podobna, stąd majowy robaczek puścił ją wolno, nie doceniając piękna jakie w sobie skrywała. Calineczka wędrowała przez całe lato, próbując znaleźć miejsce, w którym mogłaby się zatrzymać i znaleźć szczęście, potem zaś przyszła jesień, a następnie zima, kiedy w końcu sprawy miały znaleźć swój szczęśliwy finał…. Pani Mysz Polna zobaczyła Calineczkę i pozwoliła jej zostać u siebie, aby ta dotrzymała jej towarzystwa podczas mroźnych wieczorów. Podczas pobytu u niej poznała Człowieka w Szarości, który okazał się być…. kretem. Gdy pokazywał im swoją "rezydencję", znaleźli chorą jaskółkę, a pani Polna Mysz pomogła jej wrócić do zdrowia. Kiedy jaskółka była już na tyle zdrowa, że mogła latać, odleciała czym prędzej, nie zabierając jednak ze sobą Calineczki. Calineczka miała poślubić Szarego Człowieka, czego bardzo nie chciała i na sama myśl o tym chciała uciec!  Kiedy więc w dniu ślubu wyszła na zewnątrz, okazało się, że… Jaskółka wróciła. W końcu Calineczka odleciała z Jaskółką. Zabrał ją do Kryształowych Wróżek, gdzie poślubiła Kryształowego Króla.

Książka jest przeznaczona dla dzieciaków w średnim wieku. Warto zwrócić na tło jakim dla tej opowieści są kolorowe ilustracje, to one w ogromnym stopniu skupiają uwagę dzieci, często do tego stopnia, że przerywały mi wpół zdania gdy czytałam i same chciały konturować te opowieść inspirowane obrazkami, zgadując co się za chwile wydarzy;-)