Black Box. Wywiad jako instrument transferu technologii i wsparcia decyzji ekonomicznych w PRL 1955-1990

Wywiad jest kluczową instytucją, w której koncentrują się umiejętności analityczne człowieka na potrzeby państwa. Jego głównym celem jest dostarczanie władzy aktualnych informacji o globalnym otoczeniu, uwzględniając szeroki zakres aspektów, od ideologii i systemów produkcji po zmieniające się trendy artystyczne. Tajna działalność wywiadowcza obejmuje zarówno zdobywanie informacji, które mogą wymagać działań nielegalnych, jak i realizację operacji specjalnych na rzecz państwa.

Rola wywiadu nie ogranicza się jednak wyłącznie do ogólnych działań na rzecz bezpieczeństwa. Informacje, które gromadzi, są często nieocenione przy podejmowaniu kluczowych decyzji politycznych i ekonomicznych. Specjalistyczne zadania są kształtowane przez konkretne potrzeby kraju oraz jego sytuację geopolityczną. W kontekście historii wywiadu, okres po 1945 r. wyróżnia się intensyfikacją działań prowadzonych przez bloku komunistycznego, mających na celu szybkie nadrobienie zaawansowania technologicznego i ekonomicznego w stosunku do państw kapitalistycznych.

Metody infiltracji ośrodków badawczych i ekonomicznych, rozwijane przez ZSRS w latach międzywojennych, zostały zaadaptowane i rozwinięte także przez inne kraje socjalistyczne, w tym PRL. Szczególnie od lat pięćdziesiątych, polski wywiad wyspecjalizował się w technikach zdobywania informacji, istotnych dla postępu technologicznego i gospodarczego. Jednym z kluczowych osiągnięć było stworzenie efektywnej sieci agentów i pośredników handlowych zdolnych do omijania restrykcji embarga strategicznego nałożonego przez NATO. Właśnie ten aspekt działania wywiadu gospodarczo-naukowego PRL jest przedmiotem szczegółowego omówienia w książce, którą przedstawia autor.