Beowulf

J.R.R. Tolkien, znany na całym świecie autor „Hobbita” i „Władcy Pierścieni”, podjął się w 1926 roku przetłumaczenia arcydzieła literatury staroangielskiej, poematu „Beowulf”. Mimo że miał wtedy zaledwie 34 lata, do dzieła tego powracał kilkukrotnie, wprowadzając drobne poprawki. Jednakże Tolkien nigdy nie rozważał publikacji swojego przekładu – zadanie to wziął na swoje barki jego syn, Christopher Tolkien.

To wydanie nie jest tylko prostym przekładem. Znajdziemy w nim również ciekawe komentarze Tolkiena, pochodzące z jego wykładów z lat trzydziestych XX wieku, które prowadził na Uniwersytecie Oksfordzkim. Jak pokazują te wykłady, Tolkien miał głęboki wgląd w literaturę i historię epoki, z łatwością nawigując między jej różnymi aspektami.

Tolkien, poświęcając wiele uwagi szczegółom i realiom opisywanego czasu, przybliża czytelnikom świat „Beowulfa” tak, jakby sam uczestniczył w wydarzeniach opisywanych w poemacie. Dzięki jego opisom możemy niemal poczuć ciężar kolczugi wojownika lub zobaczyć groźną rękę Grendela zawieszoną nad drzwiami Heorotu.

Ponadto, Tolkien bada literackie konteksty, w których powstawał „Beowulf”, i analizuje ukryte w nim tematy. Na przykład, opowieść o smoku nie jest dla niego zwykłą baśnią o skarbie, lecz historią głęboko zakorzenioną w pogańskiej przeszłości, obudowaną tragiczną atmosferą. Jego analizy odkrywają także subtelne ironie i zawiłości dynastyczne obecne w utworze, a także pokazują współistnienie elementów chrześcijańskich i pogańskich.

Christopher Tolkien wzbogacił tę publikację także piękną opowieścią stworzoną przez swojego ojca, której celem było pokazanie, jak „Beowulf” mógłby wyglądać jako czysta opowieść ludowa, pozbawiona wszelkich wpływów ideologicznych czy historycznych.

Christopher Tolkien, trzecie dziecko J.R.R. Tolkiena, całkowicie poświęcił się dbaniu o literacką spuściznę ojca, będąc jego mianowanym opiekunem. To dzięki niemu światło dzienne ujrzały niedokończone dzieła, takie jak „Silmarillion” i inne nieopublikowane prace jego ojca.