Bałkany wyobrażone

Hermann Keyserling kiedyś zauważył, że „Gdyby Bałkany nie istniały, należałoby je wymyślić”, co stanowi doskonałe tło dla książki Marii Todorovej „Bałkany wyobrażone”. Ta fascynująca praca bada granicę między rzeczywistością a wyobrażeniem. Odwołując się do bogatego dorobku literatury podróżniczej, raportów dyplomatycznych i relacji dziennikarskich, Todorova przenika wirtualną i rzeczywistą ontologię Bałkanów od XVIII wieku po czasy współczesne, odkrywając, jak powstawały i kształtowały się mity o tym regionie.

Maria Todorova, bazując na swoim pochodzeniu i wykształceniu zdobytym na Bałkanach, tworzy dzieło osadzone na solidnych naukowych podstawach, nie tracąc przy tym osobistego wglądu i zrozumienia. „Bałkany wyobrażone” to nie tylko akademicka analiza, ale także lektura, która przyciąga czytelników interesujących się ewolucją stereotypów wobec innych kultur. Autorka pokazuje, że ten region, na skutek wydarzeń ostatnich dekad, często postrzegany poprzez filtr negatywnych uproszczeń medialnych, kryje w sobie wiele fascynujących aspektów.

W książce zawarte są współczesne odniesienia, dzięki którym możemy lepiej zrozumieć, jak pojęcia takie jak „wolność”, „barbarzyństwo”, „cywilizacja” i „porządek” mogą być różnorodnie interpretowane w kontekście „geografii mocy”. Dla polskiego czytelnika „Bałkany wyobrażone” stanowią nieocenione źródło do zrozumienia kulturowych i cywilizacyjnych przemian zachodzących w nowo podzielonej Europie.

Od momentu publikacji, książka szybko zyskała uznanie jako lektura obowiązkowa nie tylko dla historyków i politologów, ale także dla antropologów kultury i innych dziedzin humanistyki. Profesor Maria Dąbrowska-Partyka podkreśla, że jest to praca przepełniona empatią i zrozumieniem, ilustrująca motto, iż Bałkany można kochać bez wynoszenia się nad nie czy wstydu z jej powodu. Z kolei według „Slavic Review“, książka Marii Todorovej to dzieło pełne pasji, odważne i polemiczne, które potwierdza jej pozycję wybitnego historyka Bałkanów.