Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych

Jedna z dwóch zbiorowych prac stworzonych w ramach projektu badawczego "Komunikowanie publiczne w Polsce - ujęcie inter- i multidyscyplinarne" jest rezultatem współpracy ponad pięćdziesięciu specjalistów z różnych dziedzin. W latach 2013-2017 socjolodzy, lingwiści, kulturoznawcy, medioznawcy, politolodzy, historycy, pedagodzy i filozofowie podjęli się wyzwania analizy dyskursu. Wiele z zaangażowanych osób wcześniej uczestniczyło w Warsztatach Analizy Dyskursu, które rozpoczęły się w 2009 roku.

Publikacja ta ma na celu przedstawić różnorodne podejścia i metody stosowane w analizie dyskursu, podkreślając jednocześnie jej interdyscyplinarny charakter. Językoznawstwo, socjologia, historia, kulturoznawstwo, politologia, pedagogika i filozofia to dziedziny, które wspólnie przyczyniają się do rozwijania tej dynamicznej dyscypliny. Dzięki temu możliwe jest kształtowanie zintegrowanych języków analitycznych, choć niekiedy różnorodność podejść prowadzi do wzajemnie uzupełniających się, ale odmiennych strategii badawczych.

Autorzy koncentrują się na polskich tekstach publicznych z lat 1945-2015, korzystając z metodologii z zakresu nauk humanistycznych i społecznych. Badania te uwzględniają tradycje badawcze obecne w Polsce oraz specyfikę lokalnego kontekstu społeczno-kulturowego. Zawarte w książce analizy były często przedmiotem intensywnych dyskusji, pozwalając na porównanie różnych podejść metodologicznych, wśród których dominują jakościowe metody semiotyczno-lingwistyczne, a także teoretyczne perspektywy deskryptywne i krytyczne.

Pod względem metodologicznym teksty w książce zostały uporządkowane według trzech kategorii: metody, perspektywy badawcze i analizy porównawcze tego samego materiału. Do omówionych metod analizy dyskursu należą m.in. analiza pola semantycznego, narracyjna, multimodalna, semiotyczna oraz ramowanie. Perspektywy badawcze obejmują krytyczną analizę dyskursu, perspektywę postkolonialną, feministyczną, a także postfoucaultowską.

Przez pryzmat prezentowanego tomu widać, jak interdyscyplinarne podejście oraz efekty współpracy z różnych dziedzin mogą wzbogacić badania nad komunikowaniem publicznym. Publikacja jest szczególnie wartościowa dla osób zainteresowanych historią debaty publicznej w Polsce oraz poszukiwaniem nowych narzędzi analitycznych do jej badania.