Zagadka salamandry. Clue. Tom 1

Jørn Lier Horst urodził się w Norwegii i jest znanym pisarzem powieści kryminalnych dla dorosłych. Zanim zajął się pisarstwem, był głównym inspektorem na posterunku policji w Larvik. Oprócz "Zagadki Salamandry" i pozostałych książek z serii “Clue” ma na swoim koncie inną serię książek detektywistycznych skierowaną do dzieci - “Biuro detektywistyczne nr 2”. 

"Zagadka Salamandry" to pierwsza książka z serii “Clue”, której bohaterami są Cecilia, Leo, Une i Egon, psi towarzysz trójki przyjaciół. Co ciekawe, “Clue” to akronim utworzony z inicjałów imion czterech głównych bohaterów.

Cecilia, Leo i Une, trzej młodzi nastolatkowie zamieszkujący okolice Zatoki Okrętów, odkrywają na plaży pozbawione życia ciało mężczyzny. Na jego ramieniu udaje się im dostrzec tatuaż salamandry. Trójka przyjaciół, zaintrygowana, zastanawia się, czyje to ciało i w jaki sposób mógł zginąć. Ich ciekawość doprowadzi do tego, że będą prowadzić śledztwo na własną rękę, pakując się w niejeden problem, który zagrozi nawet ich własnemu życiu.

To, że autor jest pisarzem kryminałów, jest wielkim atutem "Zagadki Salamandry", bo wie, jak sklecić dobry kryminał. Kolejną zaletą jest też to, że wie jak dostosować historię, w której dochodzi do morderstwa do młodego czytelnika. I udało mu się - książka nie jest ani infantylna, ani zbytnio brutalna. Jej klimat jest wyważony idealnie

Jørn Lier Horst stworzył historię, z trupem w tyle, w której trójka przyjaciół, kierowana ciekawością, zaczyna badać, co mogło się wydarzyć, aż w końcu okazuje się, że są w to zamieszani po uszy, do tego stopnia, że grozi im prawdziwe niebezpieczeństwo. Kilka rozdziałów pokazuje prawdziwe niebezpieczeństwo, które z pewnością zadziała mocniej na młodego czytelnika - choć ja sama poczułam nieco napięcia i poczucia zagrożenia.

Nie jest to książka o wielkich bohaterach, nasi bohaterowie nie dokonają wielkich niemożliwych wyczynów, ale autor nadał jej zarówno rozrywkowy charakter, jak i utrzymał w konwencji realistycznej, sprawiając, że bohaterowie zachowują się jak każde dziecko czy nastolatek w sytuacjach, przez które tu przechodzą. Co prawda przeciwstawiają się normom i zasadom narzuconym przez starszych, ale to wszystko dla dobra śledztwa. To nie jest typowa wesoła książka o bandzie dzieciaków. To poważna książka detektywistyczna, choć dostosowana do dzieci i nastolatków. Nie ma tu scen krwi ani gore, wszystko jest bardzo ostrożne, zarówno sceny, jak i język. To idealna historia, jeśli dziecko interesuje się kryminałami i powieściami detektywistycznymi, ponieważ będzie mogło snuć własne domysły na temat "kto jest mordercą" i będzie prowadzić śledztwo wraz z rówieśniczymi głównymi bohaterami.

Ciekawym aspektem tej historii jest to, że bohaterowie poruszają dość delikatną kwestię, dochodzi między nimi do rozmowy o tym, co będzie po śmierci. W wieku dwunastu, trzynastu lat dzieci mogą zacząć mieć ten niepokój i być może mogą się z nim identyfikować, nie są to głębokie rozmowy, ale na poziomie dorastających dzieci.

Jørn Lier Horst stawia przyjaciół również w sytuacji, w której każe im zadać sobie pytanie, czy cel uświęca środki, gdyż mają dylemat, czy zrobić coś, by posunąć badania do przodu, ale sumienie podpowiada im, że to nieetyczne. To małe dylematy, nad którymi młodzi czytelnicy, do których skierowana jest "Zagadka Salamandry", mogą chcieć się zastanowić i dojść do jakichś konkluzji

Podsumowując, "Zagadka Salamandry" to idealna książka dla młodych czytelników, których ciekawi motyw śledztwa, powieści detektywistyczne i kryminalne, a które nie chcą sięgać po brutalne książki. Polecam wam, abyście polecili ją nastolatkom, których macie w swojej rodzinie. Świetna lektura.

“Zagadka salamandry” to pierwsza z serii powieści kryminalnych dla dzieci autorstwa Jørna Liera Horsta, znanego norweskiego pisarza kryminałów. Główni bohaterowie, w wieku dwunastu i trzynastu lat, mieszkają w Zatoce Okrętów: dwoje z nich w prywatnej części pensjonatu “Perła” - dziewczynka jest córką właściciela, wdowca, a chłopiec synem nowo zatrudnionego kierownika, kolejny to przyjaciel, który mieszka w pobliżu; a grupę uzupełnia Egon, psi przyjaciel, który towarzyszy i dopełnia tą trójkę przyjaciół. Wszystko zaczyna się, gdy na plaży znajdują ciało mężczyzny z tatuażem salamandry na jednym ramieniu, a stamtąd ruszają na obserwację gości pensjonatu i zbieranie wskazówek.

Fabuła jest prosta, liniowa i nie ma tu szczególnie jakichś wymyślnych eksperymentów na tym polu. Bohaterowie również są typowymi nastolatkami, ich język brzmi naturalnie, a wskazówki, które ich prowadzą lub wprowadzają w błąd, nie są szczególnie skomplikowane. Książkę otwiera cytat "Wiem, że nic nie wiem", myśl, która będzie powtarzana kilka razy, aż stary marynarz powie bohaterom, kim był Sokrates i wyjaśni, jak, zadając swoim rozmówcom pytania, jakby był ignorantem, zmusił ich do myślenia; system ten podoba im się i kopiują go, ponieważ będą zadawać różnego rodzaju stosowne i niestosowne pytania różnym gościom.

Między bohaterami toczą się dyskusje na temat tego, czy mogą wchodzić do pomieszczeń i czy powinni wciskać nos w nieswoje sprawy, ale również na temat tego, co jest dobre, a co złe. Jest to ciekawe ujęcie tematu. Widać, że Jørn Lier Horst chciał przekazać pewną myśl poprzez tą książkę. I świetnie mu to wychodzi - nie przytłacza ona lekkiego, detektywistycznego klimatu, a jednocześnie nie jest to pusta “McDonaldowa rozrywka”.

Powieść czyta się nieźle. Mogłabym wskazać jeszcze kilka wad “Zagadki salamandry”, ale trochę nie mam zamiaru się czepiać tej książki, ponieważ wiem, że nie jest docelową grupą, do której jest ona skierowana. Z pewnością młodsi czytelnicy będą wobec niej mniej krytyczni i pokochają bardziej. Nie oznacza to również, że powieść mi się nie podobała - wręcz przeciwnie! Spędziłam przy niej bardzo miłe popołudnie i z pewnością chociażby za to podwyższam jej ocenę o pół gwiazdki :).