Wyznania Frannie Langton

Nie wiedziałam, czego tak naprawdę spodziewać się po “Wyznaniach Frannie Langton”. Do zakupu książki zachęciła mnie wspaniała okładka (zdecydowanie przyciąga oko!), opis książki oraz fakt, że zachwycała się nią Margaret Atwood - jedna z moich ulubionych współczesnych pisarek. Otwierałam więc książkę z pewną obawą, ale też i z uczuciem ekscytacji. Na szczęście powieść Sary Collins spełniła moje wszystkie oczekiwania i całkowicie pochłonęła mnie lektura tej książki!

Londyn, około 1820 roku. Służąca Frannie Langton staje przed sądem oskarżona o zamordowanie swoich pracodawców. Problem w tym, że nie pamięta nic z tej przerażającej nocy, jednak nie może uwierzyć, że dokonałaby jakiegokolwiek morderstwa. Przecież kochała ich bardzo mocno…

Frannie przebyła długą drogę od czasu, gdy była niewolnicą na plantacji cukru na Jamajce, nie tylko pod względem odległości geograficznej, ale także pod względem jej życiowej podróży. Ta złożona postać nosi wiele etykietek - niewolnica, służąca, towarzyszka Lady, dziwka, narkomanka, a teraz morderczyni!  Frannie zdecydowanie przeczy jednak toposowi “posłusznej niewolnicy”, nie tylko potrafiąc czytać i pisać, ale także tym jak okazuje, że jest obdarzona bystrym i dociekliwym umysłem.

Osadzona w więzieniu Newgate w oczekiwaniu na proces, Frannie spędza dni opisując historię swojego życia i to właśnie tutaj zostajemy przeniesieni z powrotem do parnej od upału i wilgoci Jamajki. Wraz z Frannie przeżywamy okrucieństwa, które są nieodłączną częścią  pracy na plantacji cukru i niewolnictwa w ogóle. Czeka na nią jednak ogromna zmiana w Londynie, gdzie oprócz porzucenia parnej Jamajki na rzecz zimna, wilgoci i notorycznej mgły brytyjskich wysp, musi zaaklimatyzować się w zupełnie nowej kulturze, która zapewni jej otwarcie zupełnie nowego rozdziału w jej życiu.

To dobrze napisana powieść kryminalna osadzona w przeszłości, który świetnie ożywia Londyn z początku XIX wieku z jego wszystkimi zaletami i przywarami. Bardzo podobało mi się w “Wyznaniach Frannie Langton”, że jest to powieść bardzo niejednoznaczna. Bohaterowie są dość skomplikowani, lecz najbardziej skomplikowana jest Frannie. To tak na prawdę uosobienie wielu historii w jednej kobiecie. Sposób prowadzenia historii (choć momentami powolny) był naprawdę zniewalający. Sara Collins poświęca dużo miejsca na to, by stworzyć atmosferę, nakreślić świat, w którym znajdują się bohaterowie, a jednocześnie gra oczekiwaniami i ciekawością czytelnika. Zżerała mnie ciekawość, aby odkryć, dokąd zmierza ta podróż, a co ważniejsze, kto jest odpowiedzialny za morderstwa. A czy te morderstwa dokonała Frannie? Poznacie odpowiedź czytając tą niezwykle pasjonującą powieść!

Ach, odkąd tylko usłyszałem o tej powieści od swojego amerykańskiego znajomego, nie mogłem się doczekać polskiego wydania debiutanckiej powieści Sary Collins. Gdy do tego dołożyć fakt, że książka zbiera obłędne recenzje za granicą oraz nagrody, często porównywana jest do “Kolei podziemnej”, a zachwycała się nią nie kto inny jak Margaret Atwood - można powiedzieć, że premiera “Wyznań Frannie Langton” to była moja “Gwiazdka”. Z niecierpliwością zabrałem się, więc za lekturę powieści i… przepadłem. To prawdopodobnie najlepsza książka, jaką przeczytałem w tym roku.

Ale po kolei. Poznajemy Frannie Langton, która słusznie/niesłusznie oskarżona zostaje o zamordowanie partnerki swojego pana. Nie jest ważne, czy jest winna tej zbrodni - ważne, że opinia publiczna już wydała na nią wyrok. Nim jednak dojdzie do ostatecznego procesu, Frannie podejmuje się spisania swoich wyznań - swoistej spowiedzi. Z nich dowiadujemy się, czy popełniła ona morderstwo, za które jest sądzona i skazana oraz poznajemy jej przeszłość.

Wykształcona przez swojego jamajskiego “władcę”, aby mogła pomóc w jego eksperymentach na populacji niewolników, została następnie "podarowana" jego londyńskiemu koledze, jako służąca. Zostaje osobistą służącą swojej pani i zaczyna dostrzegać subtelne różnice, pomiędzy nią, a jej panią i jej panem. Poprzysięgła sobie jednak lojalność swojej pracodawczyni, jednak jak się później okaże - przyniesie jej to zgubę.

Kiedy zostaje aresztowana za zabójstwo swoich nowych właścicieli, Frannie nie jest pewna, co tak naprawdę się wydarzyło. Uzależnienie od opiatów nie jest jednak okolicznością łagodzącą i Frannie z góry jest już “skończona” w oczach opinii publicznej. Mimo to, będzie nadal starała się o sprawiedliwość.

Collins wykonała dobrą pracę nie tylko przy tym jak buduje swoje postaci, ale także nad sposobem w jakim prowadzi tą historię. Nie jest to prosta historia, której głównym celem jest rozwikłanie śledztwa. Bardziej autorkę interesuje nakreślenie i opowiedzenie o “tamtych” czasach ze wszystkimi ich wadami jak i pewnym urokiem. To powieść pełna suspensu, a jednocześnie medytacji nad relacjami klasowymi, rasizmem, niewolnictwem i relacjami między kobietami. Przyznam szczerze, że ja sam łapałem się niejednokrotnie na refleksji, gdy czytałem “Wyznania Frannie Langton” i jest to jak dla mnie wystarczająca rekomendacja, aby przeczytać tę książkę. Tak dojrzały i ujmujący debiut to rzadkość, zatem będę się przyglądał kolejnym książkom autorstwa Sary Collins.