Wielki retusz. Jak zapomnieliśmy, że Polacy zabijali Żydów

Książka "O tym, czego nie chcemy wiedzieć" to dogłębna analiza postaw Polaków wobec Holokaustu, podjęta przez Tomasza Żukowskiego. Autor, bazując na licznych przykładach z kultury, ukazuje proces społecznego i często nieświadomego wybielania swojego wizerunku. Choć teoretycznie powinniśmy być świadomi losu Żydów w czasie okupacji oraz roli, jaką Polacy w nim odegrali, rzeczywistość pokazuje, że mimo zgromadzonych i przeanalizowanych danych, umiejętność ich ignorowania jest zadziwiająca.

Żukowski, posługując się najważniejszymi filmami i książkami ostatnich siedemdziesięciu lat, pokazuje, jak mitologia, która retuszuje wizerunek Polaków, jest tworzona i zmieniana. Zastanawia się, w jaki sposób i dlaczego stereotypy dotyczące relacji polsko-żydowskich wnikają do kanonu pamięci, oraz jakie skutki to przynosi. Autor podkreśla, że jedynie śmiałe i bezkompromisowe podejście naukowe może pomóc w przełamaniu emocjonalnych barier i oswojeniu trudnej przeszłości. Niezmiernie istotne jest zmierzenie się z prawdą, bowiem zaniechanie tego prowadzi do powrotu nierozpoznanej agresji i pogłębienia urazów. Książka stanowi nie tylko diagnozę polskich problemów historycznych, ale i proponuje środki zaradcze.

Żukowski, historyk literatury związany z Instytutem Badań Literackich PAN, skupia się na aspektach dyskursu publicznego w Polsce. Interesuje go przedstawienie Żydów i ich wpływ na definiowanie polskiej tożsamości. Jest również autorem publikacji dotyczących PRL-u i komunizmu po 1989 roku, współtworzył także książkę "Zagłada w Medalionach" Zofii Nałkowskiej oraz "Przemoc filosemicka? Nowe polskie narracje o Żydach po roku 2000".