Węzły pamięci zbiorowej Polski niepodległej

Pamięć zbiorowa to temat, który cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród współczesnych humanistów, choć bywa również traktowany z pewną dozą nieufności. W środowisku historyków często postrzega się ją jako mniej wartościową siostrę „prawdziwej” historii. Mimo to trudno jest ją całkiem zignorować. Profesor Zdzisław Najder stworzył projekt „Węzły pamięci”, który skupia się na rekonstrukcji pamięci zbiorowej pokolenia mającego specyficzne doświadczenia: osób urodzonych w II Rzeczypospolitej, które przeszły przez wojenne zawieruchy i musiały stawić czoła niełatwym wyborom w życiu pod jarzmem utraconej wolności, zarówno w kraju, jak i na emigracji. Publikacja jest dziełem wielu autorów, reprezentujących różnorodne środowiska akademickie i intelektualne. Znaleźć w niej można zarówno wspomnienia osób, które przeżyły te czasy, jak i analizy historyków młodszego pokolenia. Efektem jest encyklopedia polskiej pamięci, która stanowi nie tylko zapis naszych wspólnych doświadczeń i dziedzictwa, ale także zobowiązanie wobec przyszłych generacji. Robert Kostro, dyrektor Muzeum Historii Polski, odnosi się do niej jako do istotnego świadectwa polskich losów.