Warszawa zapamiętana. Powroty 1945-1946

"Warszawa zapamiętana. Powroty 1945-1946" to fascynująca książka, która w realistyczny sposób przedstawia życie codzienne w powojennej Warszawie. Stworzone na podstawie wspomnień ponad sześćdziesięciu mieszkańców miasta, dzieło to oferuje emocjonujący i subiektywny obraz Warszawy w latach bezpośrednio po zakończeniu niemieckiej okupacji.

W ramach serii wydawniczej Z Archiwum Historii Mówionej, książka skierowana jest do osób zainteresowanych historią Warszawy, miłośników literatury faktu, a także tych, którzy cenią sobie biografie i dokumenty. Relacje mieszkańców ukazują nie tylko osobiste doświadczenia, ale również traumatyczne wydarzenia, które naznaczyły życie stolicy w pierwszych powojennych latach.

We wrześniu 1944 roku, decyzja Stalina zatrzymała front na Wiśle, co doprowadziło do dramatycznych podziałów w mieście. Praga, licząca prawie 140 tysięcy mieszkańców, stała się zapleczem frontu, podczas gdy po lewej stronie rzeki ostateczne fazy powstania dobiegały końca. W wyniku konfliktu z Niemcami i ich sojusznikami zginęło około 120 tysięcy cywilów oraz 16 tysięcy powstańców, a miasto niemalże opustoszało.

Pod koniec 1944 roku, w izolowanych obszarach Warszawy wciąż przebywali niemieccy żołnierze oraz urzędnicy skupieni na misji unicestwienia miasta. Zapuszczali się w opustoszałe budynki, szabrowali dzieła sztuki i dokonywali zniszczeń na masową skalę, paląc i wysadzając w powietrze to, co jeszcze ocalało—w tym takie zabytki jak pałace Brhla i Saski czy resztki Zamku Królewskiego. Od początku wojny we wrześniu 1939 roku do jej zakończenia w styczniu 1945 roku, zniszczono około 84% lewobrzeżnej części miasta, w tym 90% budynków przemysłowych i zabytkowych oraz około 72% budynków mieszkalnych.