W obronie krzyża

Monografia stworzona w celu uczczenia sześćdziesiątej rocznicy manifestacji wiernych w Gliwicach w obronie krzyża przy kościele franciszkanów przedstawia niezwykłe wydarzenie, które miało miejsce 24 czerwca 1960 roku. Tego dnia, w wyniku decyzji władz o usunięciu krzyża, około tysiąca wiernych zgromadziło się, aby zaprotestować. Interwencja milicji doprowadziła do rozproszenia tłumu, a 37 osób zostało zatrzymanych. Był to największy protest przeciwko reżimowi PRL w województwie katowickim między październikiem 1956 a marcem 1968 roku.

Książka dzieli się na dwie główne części. Pierwsza z nich, opisowa, rozpoczyna się od przedstawienia kontekstów politycznych i społecznych, zarówno na poziomie krajowym, jak i w województwie katowickim. Omówione zostają też realia społeczno-gospodarcze Gliwic, które pozwalają zrozumieć specyfikę parafii franciszkańskiej działającej w przemysłowej części miasta. Druga część dokumentacyjna skupia się na staraniach o budowę nowej świątyni, sporach związanych z krzyżem oraz przebiegu wydarzeń związanych z jego usunięciem.

Kolejne rozdziały eksplorują represje wobec uczestników protestu, ich konsekwencje oraz późniejsze dążenia do postawienia nowej świątyni. Aneks zawiera zróżnicowane dokumenty, takie jak listy, wyroki sądowe i homilie, jak również relacje świadków i krewnych uczestników. Materiały te są uporządkowane zgodnie z sekwencją opisywanych wydarzeń, co zapewnia płynność opowieści o gliwickim proteście.

Autorzy mają nadzieję, że publikacja nie tylko przypomni te istotne dla lokalnej historii wydarzenia, ale także zachęci do dalszych badań i odkrywania kolejnych materiałów, w tym fotografii, związanych z „zajściami gliwickimi”. Oczekują również, że nowe świadectwa i dokumenty pojawią się, aby jeszcze lepiej uzupełnić przedstawiony materiał.