W oberży d'Estervallów. Nowa Justyna. Tom 4

Przedsięwzięcie Sadea jako myśliciela skupia się wokół idei, że filozofia powinna obejmować całe spektrum ludzkich doświadczeń. Tradycyjnie, gdzie Bóg ustąpił miejsca, filozofia wypełniała tę pustkę wielkimi ideami, ale Sade z rewolucyjną determinacją neguje i burzy wszystko, co dla wielu posiada głębsze znaczenie i wartość. Uważnie rozprawiając się z religijnymi koncepcjami, Sade obsesyjnie poszukuje kolejnych ograniczeń dla ludzkiej wolności. W tym kontekście konfrontuje się z Naturą, która nadając libertynowi skłonności do perwersji, czyni go od nich zależnym. Libertyn zmaga się z własnym pożądaniem, nie rezygnuje jednak z poszukiwania granic poprzez transgresje i zbrodnie, choć czyni to w apatycznym stanie, przy chłodnym, beznamiętnym podejściu do własnych pasji. Radykalna negacja ostatecznie zmusza go do zakwestionowania sensu własnego życia. Pozbawiony wszelkiej empatii i naturalnych reakcji, osiąga stan suwerenności, który równa się samozagładzie. Sade pokazuje, że rozum jest równie destrukcyjny jak odważny w swej krytyce, prowadząc człowieka na skraj człowieczeństwa, aż do samounicestwienia.

To wszystko rozgrywa się w ramach swoistego filozoficznego eksperymentu. Jednocześnie istnieje także Sade-pisarz, który z upodobaniem manipuluje francuską frazą, uderza niespodziewanym konceptem, uśmiecha się i mruga do czytelnika. Sade, który nieprzerwanie kreuje kolejne obrazy seksualnych transgresji i ustawień, często osiągając wyborne efekty humorystyczne. Poruszając się pomiędzy wielosłowiem a rubasznym tonem, tworzy literaturę będącą przykładem na to, jak możliwe jest powiedzenie wszystkiego na każdy sposób. Jak zauważył Derrida, obecność literatury pozwala na eksplorację najodważniejszych skandali i nieodpowiedniości, które są kluczowe dla istnienia demokracji. Dzięki temu możemy w pełni doświadczać rozkosznych perypetii Nowej Justyny.