Vetulani. Piękny umysł, dzikie serce

Jerzy Vetulani, znany neurobiolog, ateista i prowokator, słynął ze swojego podejścia do życia i nauki. Był gorącym zwolennikiem legalizacji marihuany oraz praw mniejszości, w tym społeczności LGBT+. Jego życie i osiągnięcia stanowią rdzeń pierwszej biografii, której publikacja podkreśla jego niekonwencjonalne podejście do nauki i życia. Vetulani zakończył swoje życie tragicznie po wypadku na przejściu dla pieszych w marcu 2017 roku, nie odzyskując przytomności.

Mimo że odszedł, jego słowa nadal inspirują: „Warto żyć tak długo, jak długo jesteśmy w stanie myśleć.” Żył z pasją badawczą, postrzegając życie jako zjawisko do zrozumienia i zbadania, mimo że określał je jako „wrzód na ciele Wszechświata.” Kraków to miasto, z którym był nierozerwalnie związany — współtworzył tam kultową Piwnicę pod Baranami, a jego naukowa kariera rozkwitła w krakowskim Instytucie Farmakologii Polskiej Akademii Nauk.

Vetulani znany był ze swojej niezależności i odwagi w podejmowaniu trudnych tematów społecznych. Walczył o wolność w ramach opozycji demokratycznej, zawsze opowiadał się za prawami kobiet i innych marginalizowanych grup. Jako nauczyciel i naukowiec był uwielbiany przez studentów; jego kontrowersyjne poglądy często budziły podziw i jednocześnie krytykę w środowisku akademickim.

Jego inspirująca podróż intelektualna rozpoczęła się dramatycznie w 1965 roku, kiedy przeżył szok w związku ze śmiercią brata podczas spływu kajakowego — wydarzenie to stało się katalizatorem jego naukowej determinacji. Być może jednak zaczął swoją przygodę jeszcze wcześniej, jako dziecko, gdy w czasie niemieckiej okupacji wyruszał na wyprawy do Kocmyrzowa w poszukiwaniu motyli. Jego wkład w dziedzinę biomedycyny zapewnił mu miejsce wśród najbardziej cytowanych polskich uczonych.

Ten opis życia i pracy Jerzego Vetulaniego jest świadectwem jego nieustannego dążenia do poszerzania granic wiedzy i promowania wolności myślenia.