Topografia pamięci

Martin Pollack w swojej książce eksploruje tematykę trudną i wymagającą: pamięć i zapomnienie o okrutnych wydarzeniach z przeszłości, które na zawsze naznaczyły Europę Wschodnią. Zastanawia się nad powodami, dla których ludzie wciąż milczą o zbrodniach i obawiają się ich wspominania. Czy rzeczywiście strach przed dawnymi prześladowcami wciąż jest uzasadniony, czy może to złudna nadzieja, że cisza uciszy także demony przeszłości? Pollack wnika głęboko w temat dziedziczenia winy i pamięci, ukazując, jak historia nieodkrytych grobów i zapomnianych miejsc sugeruje nie tylko ogrom cierpienia, ale i bogactwo kulturowe, które latami istniało w tej części świata.

Autor zwraca również uwagę na skomplikowaną historię uchodźstwa, która wiąże się z tradycją etnicznej różnorodności. Jego podróże i zebrane fotografie stają się świadectwem tej różnorodności i przypominają, że współczesne próby zniekształcenia historii i jednorodności tożsamości są fałszywe. Narracja Pollacka odważnie demaskuje polityczne manipulacje, które starają się wymazać tę przeszłość.

Jak zauważa Adam Michnik, architektura i przestrzeń, które interesują Pollacka, stają się polem walki o prawdę. To geografia czytelna jedynie poprzez przeszłość zdominowaną przez miejsca takie jak Babi Jar czy Katyń, które próbowały być wymazane z pamięci. Pollack wydobywa te prawdy na światło dzienne, walcząc o przywrócenie głosu ofiarom, zachowując przy tym bezlitosną szczerość wobec siebie i swojej historii. Jego praca to wzruszający hołd ofiarom oraz zdecydowane wezwanie do pamięci.