Samotny wilk

Całość zaczyna się w Minneapolis, gdzie Nesbo rzuca nas w sam środek przestępczej dżungli. Nie będę się tu rozwodził nad fabułą, bo każdy może przeczytać opis na stronie. W skrócie - gangi, brutalne porachunki, trup ściele się gęsto, a w to wszystko wchodzi Bob Oz, detektyw, który wygląda jakby mu się życie dawno temu znudziło, ale wciąż coś go trzyma przy ziemi. Gość jest cyniczny, zmęczony, trochę jak Harry Hole przeniesiony w inne realia, tylko bardziej amerykański w stylu. Nie wiem, czy Nesbo pisał go jako kuzyna zza oceanu, ale miałem momenty déjà vu.

Największym plusem „Samotnego wilka” jest klimat. To nie jest Oslo przykryte śniegiem, tylko Minneapolis duszne, brudne i niebezpieczne. Miasto, w którym nikomu nie można ufać, a każdy kąt kryje kogoś z pistoletem. Czytałem i czułem, że Nesbo naprawdę miał fun w tworzeniu tego świata. Dialogi momentami są tak ostre, że miałem wrażenie, że ktoś mnie chlasnął nożem po plecach. A jednocześnie ta historia nie pędzi jak sensacja w hollywoodzkim stylu, ona się sączy. Najpierw kapie, kapie, a potem nagle wali cię w łeb cegłą.

Muszę też wspomnieć o tym, co mnie drażniło. Pierwsze rozdziały były dla mnie ciężkie do przejścia. Zastanawiałem się, czy nie odłożyć książki, bo zamiast akcji dostałem dużo psychologicznego grzebania w głowach postaci. A ja akurat wtedy miałem ochotę na coś szybszego. Ale wytrzymałem i… opłaciło się. Nesbø stopniowo nakręca spiralę i wciąga w to bagno tak, że nagle orientujesz się, że jest druga w nocy, a ty dalej czytasz, bo musisz wiedzieć, kto tu naprawdę pociąga za sznurki.

To nie jest książka dla kogoś, kto oczekuje lekkiej rozrywki. „Samotny wilk” jest bardziej o samotności, traumie i granicach moralnych niż o samej zbrodni. Autor w pewnym momencie wręcz bawi się z czytelnikiem, zmuszając go, żeby sam odpowiedział sobie na pytanie: co ja bym zrobił na miejscu bohatera? I nie ma tu łatwych odpowiedzi. Bo wiesz, że wybór zawsze będzie między złem a… trochę mniejszym złem.

No i muszę to napisać - Nesbo ma swoje sadystyczne zapędy wobec czytelników. Niektóre opisy były tak plastyczne, że aż musiałem odłożyć książkę i przewietrzyć głowę. A jednak właśnie za to go lubię. Za to, że nie idzie na łatwiznę, nie słodzi, nie robi z kryminału bajeczki. On pokazuje, że człowiek potrafi być potworem, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wygląda jak zwykły sąsiad z bloku.

Czy „Samotny wilk” to powrót mistrza do formy? Powiem tak: jeśli ktoś liczy na kolejną wariację o Harrym Hole, może poczuć się zawiedziony. Jeśli ktoś chce mocnego thrillera z psychologiczną głębią i atmosferą, która zostaje w głowie jeszcze długo po zamknięciu książki – trafił w dziesiątkę. Ja osobiście miałem momenty irytacji, ale finał przykrył wszystkie niedociągnięcia. I jeszcze długo po ostatniej stronie zastanawiałem się, jak cienka jest granica, żeby samemu stać się takim „samotnym wilkiem”.