Poza katedrą

W swojej książce profesor Jan Skoczyński eksploruje złożoność polskich nurtów myśli społecznej, w tym pesymizm, katastrofizm, modernizm i desakralizację języka religijnego. Składające się na ten temat elementy, nie ograniczają się do samych idei i teorii, ale obejmują także kontekst społeczny i polityczny, w jakim te idee się rozwijały. Niejednokrotnie musiały przebijać się przez bariery tworzonych przez politykę, instytucje i grupy opiniotwórcze przeszkód.

Skoczyński opiera się na studium Jerzego Perzanowskiego dotyczącego Izydory Dąmbskiej, by opracować strategię pisania o historiografii filozoficznej, gdzie nie brakuje kontrowersji czy ostracyzmu wobec mniej popularnych myśli w kręgach akademickich. Jego książka jest świadectwem dynamiczności polskich tradycji intelektualnych oraz istoty wolności słowa, mimo częstego występowania zjawisk dyskryminacyjnych wobec niektórych uczonych.

Najbardziej fascynującym elementem pracy Skoczyńskiego jest jego analiza katastrofizmu, w której przygląda się polskim historykom XX wieku dążącym do stworzenia nowych narracji o świecie, w którym Związek Sowiecki stał się rzeczywistością. Odwołania do przeszłości i teraźniejszości rosyjskiej są przyrównywane do wykładów Lelewela na temat rosyjskiej historii i katastroficznych poglądów Mariana Zdziechowskiego, skierowanych do takich studentów jak Czesław Miłosz. To pokazuje ciągłość i zmianę w polskim myśleniu o rzeczywistości geopolitycznej i społecznej.