Pod sołdackim butem. Szlak Andersa. Tom 4

Książka będąca częścią serii przygotowanej pod przewodnictwem Profesora Normana Daviesa opisuje niezwykłą historię związanych z marszem Armii Andersa. Wydarzenie to, niemające odpowiednika w historii, dotyczy stu dwudziestu tysięcy ludzi, którzy przemierzyli dwanaście tysięcy kilometrów. Rozproszeni po bezkresach sowieckiego imperium, Polacy w obliczu nadziei na ratunek odpowiedzieli na wezwanie generała Andersa. Przekraczając granice Związku Radzieckiego, marzyli o powrocie do ojczyzny. Chociaż pokonali Niemców w bitwach pod Monte Cassino, Ankoną i Bolonią, ich pragnienia okazały się niemożliwe do zrealizowania – to oni stali się symbolem niespełnionych marzeń o wolnej Polsce. Towarzyszyli im cywile: dzieci, kobiety, starcy, próbując normalnie żyć, czerpiąc z funkcjonujących szpitali, szkół i sierocińców. Ta historia to spleciony obraz trudów marszu, codziennych zmagań, oddania na polu bitwy oraz drobnych radości i wielkich tragedii, które składają się na jeden z najbardziej niezwykłych rozdziałów II wojny światowej.

Seria „Szlak Andersa” ukazuje różnorodność osób pod dowództwem generała Andersa, eksplorując szerokie spektrum ich uczuć i doświadczeń. Każdy z 40 tomów zawiera nieznane dotąd relacje świadków, materiały archiwalne, a także wyjątkowe fotografie ilustrujące ten niesamowity fragment historii. Czwarty tom, zatytułowany „Pod sołdacki butem”, koncentruje się na sowieckiej okupacji Kresów Wschodnich.

Po drugim listopada przyszło trwałe rozstanie z Kresami Wschodnimi, które okazało się nieodwracalne po kilku latach. Władza radziecka, „oczyszczając” zdobyte ziemie, zorganizowała krwawe żniwa w pierwszych tygodniach wojny, jak również w czerwcu i lipcu 1941 roku. Nigdy nie poznamy dokładnej liczby Polaków zamordowanych w brutalny sposób podczas przemarszu Armii Czerwonej, niesionej w fałszywym duchu pokoju i wolności. Apogeum terroru sowieckiej okupacji przypadło właśnie na ten okres. Metody tych zbrodni i odkrywanie ich ofiar oraz skutki, jakie za sobą pociągnęły, są wyjątkowe w swojej brutalności. Była to kulminacja dehumanizacji bolszewizmu, który pokazał swoje prymitywne, zbrodnicze i złowrogie oblicze. Generał Anders, aresztowany i uwięziony w Brygidkach, wspomina: „Już wtedy były znane okrutne metody tortur podczas śledztwa. Ofiary były bite i torturowane w sposób rodem ze średniowiecza, często ze skutkiem śmiertelnym. Tego dramatu doświadczali zarówno mężczyźni, jak kobiety i młodzież.”