Piękni i przeklęci

„Piękni i przeklęci” to druga w dorobku powieść amerykańskiego pisarza Francisa Scotta Fitzgeralda, po raz pierwszy opublikowana w 1922 roku. Książka ukazuje skomplikowane związki, aspiracje oraz degradację młodych, bogatych i pięknych ludzi na początku lat dwudziestych XX wieku, w czasach zwanych „Złotym wiekiem”.

Głównymi bohaterami powieści „Piękni i przeklęci” są Anthony Patch i Gloria Gilbert. Anthony, pochodzący z zamożnej rodziny, jest przystojnym, lecz leniwym młodym człowiekiem, który oczekuje na dziedziczenie ogromnej fortuny po swoim dziadku milionerze. Gloria to piękna, ale pusta i kapryśna kobieta, której jedynym celem jest cieszenie się urokami życia na wysokim poziomie. Obie postacie są zafascynowane sobą nawzajem, życiem pełnym luksusu, a ich małżeństwo staje się związkiem opartym na powierzchownych uczuciach i hedonizmie.  W miarę jak rozwija się historia związku Anthonego i Glorii, czytelnik ma okazję obserwować stopniową degradację moralną obojga ludzi. Ich związek, początkowo pełen blasku i nadziei, zaczyna się rozpadać. Anthony zaczyna pić, a Gloria staje się coraz bardziej zaniedbana i egoistyczna w swoim sposobie bycia. Dzieje się tak częściowo z powodu problemów finansowych, które nasilają się po tym, jak dziadek Anthony'ego odmawia mu przekazania fortuny. Anthony i Gloria prowadzą proces sądowy o spadek po seniorze, co jeszcze bardziej przyczynia się do ich upadku. 

Książka „Piękni i przeklęci” stanowi unikalne spojrzenie na dekadencję i upadek młodej, pięknej i bogatej elity amerykańskiej na początku lat 20. XX wieku. Francis Scott Fitzgeralda umiejętnie portretuje swoje postacie i życie pełne przepychu, ukazując jednocześnie, jak puste i nieszczęśliwe jest to życie. Powieść stanowi ostrą krytykę ówczesnych czasów, której amerykański pisarz sam był na tamten czas częścią. 

Urodzony 24 września 1896 roku, Francis Scott Fitzgerald, nosił imię swojego pradziadka, autora amerykańskiego hymnu narodowego. Jego zainteresowanie literaturą zaczęło się już w wieku 13 lat, kiedy pisał opowiadania do szkolnych gazetek. Fitzgerald podjął naukę na renomowanym Uniwersytecie Princeton, ale nie zdążył ukończyć studiów. Jego pierwsza powieść, „Po tej stronie raju”, zwróciła na niego uwagę społeczeństwa i pozwoliła mu prowadzić luksusowy tryb życia. Francis Scott Fitzgerald jest najbardziej rozpoznawalny dzięki arcydziełu światowej literatury, „Wielkiemu Gatsby'emu”.  Powieść, uznawana za jeden z najważniejszych amerykańskich utworów literackich XX wieku, jest bezpośrednim odzwierciedleniem osobistych doświadczeń Fitzgerald'a. Niestety, początkowy brak sukcesu komercyjnego przyczynił się do upadku kariery pisarza. Fitzgerald, znany ze swojego rozrzutnego stylu życia, miał regularnie problemy finansowe, które były regularnie pogłębione przez koszty związane z leczeniem żony. Zelda cierpiała na schizofrenię.

Ostatnie dzieło Francisa Scotta Fitzgeralda, „Czuła jest noc”, zyskało uznanie dopiero po jego śmierci. Powieść jest opowieścią o zmaganiach z chorobą żony. Fitzgerald zmarł 21 grudnia 1940 roku, pogrążony w długach i z wieloma nieukończonymi pracami na swoim koncie. Jego ostatnie słowa, zawarte w „Notatniku”, „Pokażcie mi bohatera, a ja napiszę tragedię”, doskonale odzwierciedlają doświadczenia pisarza za życia.