Oddać sprawiedliwość widzialnemu światu. Eseje o twórczości Josepha Conrada

Entuzjaści twórczości Josepha Conrada zdają się być obecni na całym świecie, a ich obecność jest szczególnie widoczna w Europie, często w najmniej przewidywalnych sytuacjach. Czasami, gdy rozmowa dotyczy zupełnie innych autorów, okazuje się, że rozmówca wzdycha z nostalgią kogoś, kto w duchu wpatruje się w morze, i zaczyna mówić o Conradzie. Na przykład, pewien Francuz wspomniał, że Conrad równie dobrze mógł opanować język francuski i zdobyć uznanie jako pisarz francuski, co uznał za wielkie niedopatrzenie. Innym razem, Włoch przyznaje, że przyszedł na wykład o Henrym Jamesie właśnie ze względu na obiecywane porównanie z Conradem, który pozostaje jego główną fascynacją, bez względu na Jamesa.

Wśród tych, którzy się do Conrada odnoszą, zdarzają się także krytycy jego twórczości. Czasami napotykam osoby, które otwarcie odrzucają dorobek Conrada, może spodziewając się gorliwej obrony z mojej strony, jako Polki. W końcu Joseph Conrad, mimo że pisał po angielsku, pozostaje istotnym elementem polskiego dziedzictwa literackiego. Choć czytamy jego dzieła w przekładach, Conrada warto postrzegać jako pisarza, który przekracza granice kulturowe, nie tyle budując mosty, co odzwierciedlając wewnętrzne związki wzajemnego zainteresowania kulturami oraz ich uprzedzeń.

Jest to też okres, w którym literatura przechodzi przez różne testy wytrzymałościowe, sprawdzając, jak wiele interpretacji może przetrwać. Prace Conrada stawiły czoła wszelkim wyzwaniom, pozostając żywe i odkrywane na nowo przez kolejne pokolenia. Książka, w której zawarte są artykuły literaturoznawców i kulturoznawców związanych z prestiżowymi polskimi uniwersytetami, ukazuje różnorodność podejść do prozy Conrada. Prof. dr hab. Mirosława Buchholtz oraz prof. dr hab. Ewa Ihnatowicz zwracają uwagę na to, jak współczesne czytanie dzieł Conrada odzwierciedla aktualne pytania stawiane temu urodzonemu 160 lat temu pisarzowi. Szczególnie teraz, w rocznicę Conrada, te pytania zyskują nowe konteksty, a jego niepokojące tematy i złożeni bohaterowie stają się punktem wyjścia dla refleksji ważnych dla dzisiejszych czytelników oraz badaczy.