Mitologie

Roland Barthes (1915–1980), wybitny francuski badacz kultury, jest znany z książki "Mitologie" wydanej w 1957 roku, w której zebrał swoje refleksje na temat otaczającej go rzeczywistości z lat 1954–1956. Analizując mity codzienności, które rodzi społeczeństwo mieszczańskie, Barthes przygląda się wydarzeniom z różnych dziedzin życia, takich jak polityka, sztuka, literatura, sport, religia, kulinaria i życie domowe. Jego analizy cechuje ironia i sarkazm, które przekładają się na pogłębione interpretacje zjawisk. Jako zręczny demaskator mitów, Barthes obnaża ich mistyfikacje oraz to, jak fałszywie zastępują jedne znaczenia innymi. Obserwuje również, jak mity przybierają formę rzekomej naturalności, a ich analiza często zyskuje krytyczną, klasową perspektywę, zgodną z podejściem wielu intelektualistów francuskich tamtych czasów.

W pierwszej części książki, zatytułowanej "Mitologie", Barthes zamieszcza swoje codzienne obserwacje, które systematyzuje w drugiej części, "Mit dzisiaj", za pomocą narzędzi semiologicznych. Barthes definiuje mit nie jako fundamentalną narrację, lecz jako nową warstwę znaczeniową nadbudowaną nad tradycyjnymi treściami, którą może być jakikolwiek przedmiot, obraz czy tekst. Jest to forma komunikacji w najpełniejszym tego słowa znaczeniu. Z tej analizy mityczności rzeczywistości Barthesowi blisko już było do poststrukturalistycznych koncepcji symulakrów i imitacji. "Mitologie" uznawane są za kanoniczne dzieło w historii nauk humanistycznych drugiej połowy XX wieku, które zarazem oferuje błyskotliwą, czasem anegdotyczną panoramę współczesnej codzienności.