Jak myślimy?

John Dewey (1859-1952) był amerykańskim filozofem, psychologiem i pedagogiem, który odegrał kluczową rolę w rozwoju pragmatyzmu, tworząc jego wariant zwany instrumentalizmem. Jako zwolennik funkcjonalizmu w psychologii, w swojej książce "Jak myślimy" skupia się na psychologii procesów myślowych. Struktura książki podzielona jest na trzy części: pierwsza koncentruje się na rozwijaniu zdolności myślenia, druga na zagadnieniach logicznych, a trzecia, bardziej pedagogiczna, na procesie edukacji myślenia.

Dewey łączy w swojej pracy dwa podejścia do analizy poznawczej: ewolucyjne i logiczne. Definiuje myślenie jako ewolucyjny proces umysłowy, który dzieje się w obrębie symbolicznych prób i błędów między rywalizującymi koncepcjami. Jak zauważa Cz. Nosal, myślenie jest w tym kontekście procesem modyfikowania niepewności ocen przez nowe informacje pozyskiwane dzięki analizom logicznym i eksperymentalnym. Dewey uważa, że myślenie rozpoczyna się w momencie doświadczania niepewności, chaosu czy wątpliwości, co warto rozważyć, analizując ten proces, by lepiej zrozumieć siebie, innych oraz otaczający świat.