Cokolwiek powiesz, nic nie mów. Zbrodnia i pamięć w Irlandii Północnej

W grudniowy wieczór 1972 roku, Jean McConville, będąca wdową i matką dziesięciorga dzieci, została brutalnie wyrwana z domu w Belfaście na oczach swoich dzieci przez zamaskowanych napastników. Był to ostatni raz, kiedy ją widziano żywą. Po wielu latach odkryto, że IRA wydała na nią wyrok śmierci, oskarżając o donosicielstwo, choć nigdy nie potwierdzono prawdziwości tych zarzutów.

Jean McConville i jej rodzina padły ofiarą krwawych tarć, znanych jako Kłopoty, które przez ponad trzy dekady dzieliły Irlandię Północną na republikanów i lojalistów. Patrick Radden Keefe nie tylko próbuje odkryć tajemnicze losy McConville, ale również bada historię tych, którzy przyczynili się do jej zniknięcia, w tym członków IRA, jak siostry Dolours i Marian Price. Keefe stara się przeniknąć ich motywacje, zrozumieć, w jaki sposób ich przekonania ewoluowały na przestrzeni lat.

To pytanie mocno wybrzmiewa w jego badaniach: czy przemoc stosowana przez bojowników była usprawiedliwiona w ich oczach jako nieunikniony element wojny? Dodatkowo, jaką rolę pełniły brytyjskie siły specjalne, których brutalność często dorównywała tym, przeciwko którym walczyły? Jak wielka była cena, jaką zapłacili niewinni ludzie uwikłani w ten konflikt?

Pomimo że proces pokojowy rozpoczęty w 1998 roku przez porozumienie wielkopiątkowe trwa już ponad dwadzieścia lat, wydarzenia z przeszłości wciąż odciskają swoje piętno na Irlandii. Spory dotyczące winy i kary za popełnione zbrodnie pozostają nierozstrzygnięte, wciąż stanowiąc żywy temat debaty publicznej.