Anna In w grobowcach świata

Starożytna cywilizacja sumeryjska rozwijała się nad brzegami Tygrysu i Eufratu prawie cztery tysiące lat temu, a wraz z nią jej kultura, mitologia i pismo. Przez długi czas osiągnięcia cywilizacji Sumerów pozostawały ukryte pod warstwami piasku i ziemi, aż do chwili, gdy podczas wykopalisk archeologicznych zaczęły wyłaniać się skarby z czasów, gdy ludzie byli Bogami, a Bogowie ludźmi. Na odkrytych tabliczkach pojawił się panteon podobny do bardziej znanego greckiego, ale bardziej ludzki. Wraz z panteonem ukazały się także mityczne opowieści, rytuały i kulty pierwszej znanej rozwiniętej cywilizacji rodzaju ludzkiego.
Podstawą opowieści jest w istocie sumeryjski mit o zejściu sumeryjskiej Bogini Inany do świata podziemi, motyw który pojawia się we wszystkich późniejszych mitach wszystkich ludów: zejście do świata zmarłych i powrót do świata żywych pod postacią wiosny, nowego życia lub zmartwychwstania. Bogini Inana, po upadku cywilizacji sumeryjskiej, swoje odrodzenie w świecie żywych przeżywa w cywilizacji babilońskiej w postaci Bogini Isztar.
„Być tam na górze, ścigać się i walczyć, zakładać rodzinę i rodzić, siać pola, wznosić miasta, kopać kanały. To nie dla mnie, tak bym jej powiedziała, tej In Anie, Anie In. Każda, kto ma choć odrobinę rozsądku, zapyta: Po co? Po co, skoro i tak wszystko ostatecznie się zatraca? Skoro w chwili, gdy wszystko się zaczęło, mnie przypadło Nic, to i Niczego nie tracę. Dlatego lepsze Nic niż jakieś Coś, drodzy lokalni filozofowie. Żadnych traum z dzieciństwa, żadnych miłości, rozczarowań, żadnych krachów na giełdzie, żadnych chorób, ortopedów, telegramów z czarną obwódką, żadnych koszmarów, win, ani paczek listów związanych wstążką, ani machania chusteczką w oddali.”
Znana mityczna opowieść została tu opisana w sposób nowy, oryginalny, dynamiczny. Historia, która zmienia swoje narratorki, spojrzenia na opisane wydarzenia i archetypicznie wyznacza typy zakorzenionych ludzkich modeli zachowań, nieświadomych popędów, które nami kierują, oraz praw przodków, które nas nieświadomie określają.
Starożytny mit został osadzony w wyobrażonym mieście przyszłości wzniesionym na stalowych kolumnach, w którym Bogowie i ludzie żyją razem: ci w górnych miastach, blisko słońca i świeżego powietrza, i ci na dole, którzy słońca prawie nigdy nie widują. Ana In, mając mapę w formie hologramu, zjeżdża windą przez labirynt stalowego miasta nieomylnie na spotkanie ze swoją siostrą królową Podziemi, królową świata zmarłych. Tam czeka na nią Neti kluczniczka podziemia, ta, która odbiera zbędne skarby, kufry materializmu, świadek przejścia przepychu drogocennych kamieni w ciemność bez blasku, świadek wielu złamanych dusz pozostawionych bez nadziei i słów, błądzących w ciemności podziemnego świata.
Ratunek i powrót wymagają przyjaciółek gotowych działać ofiarnie i bezinteresownie, poszukujących ścieżek ocalenia, które przynoszą światło do czyichś zgaszonych oczu i ogrzewają przyjacielskie serce nowym ogniem. W zwierciadle duszy znajduje się też serce ciemności, korzenie życia emanują śladami śmierci, a bogactwo świeżości otaczającej przyrody skrywa stęchłe zapachy zazdrości i obojętności.
Czasy, gdy ludzie byli Bogami, a Bogowie ludźmi, opowieść osadzona w cyfrowym świecie przyszłości, bliskim słońcu, a zarazem bliskim ciemności, mówi o nas i naszych wadach, naszych ofiarach i grzechach. Bardziej aktualna niż kiedykolwiek, wyrwana z piasku i zapomnienia, zmartwychwstała z ciemności i podziemi, piękniejsza i pełniejsza życia niż kiedykolwiek, jedna z tych, których po prostu nie wolno pominąć w swoim czytelniczym dorobku. Cudowna.