Aneks

Teresa Torańska już w latach osiemdziesiątych intensywnie badała istotę komunizmu, koncentrując się szczególnie na jego polskim wydaniu, od czasów stalinowskich aż po zmiany w 1989 roku. W tym celu prowadziła rozmowy z partyjnymi działaczami oraz osobami mającymi bliski wgląd w struktury władzy. W 1985 roku, w drugim obiegu, opublikowano siedem z tych wywiadów pod tytułem "Oni". Kolekcja Aneks zawiera sześć kolejnych rozmów – trzy z nich były przygotowane do druku jeszcze za życia autorki, a trzy pojawiły się w skróconej formie w "Gazecie Wyborczej". Wśród jej rozmówców znaleźli się m.in. Artur Hajnicz, politruk i dziennikarz, Jerzy Morawski, sekretarz KC PZPR, oraz Jerzy Pomianowski, dziennikarz i tłumacz literatury pięknej.

Teresa Torańska (1944-2013) była znaną dziennikarką, autorką książek, wywiadów oraz filmów dokumentalnych. W latach 70. i 80. współpracowała z takimi tytułami prasowymi jak "Argumenty", "Kultura" i "Polityka", a później także z "Tygodnikiem Solidarność". Po wprowadzeniu stanu wojennego została zwolniona z pracy i miała zakaz wykonywania zawodu, publikowała wtedy za granicą i działała w podziemiu. W latach 2000-2011 współpracowała z reporterskim dodatkiem "Gazety Wyborczej" – "Dużym Formatem", a od 2012 roku jej teksty pojawiały się w polskim "Newsweeku". Po jej odejściu powstała fundacja promująca rzetelne dziennikarstwo. Fundacja przyznaje nagrody im. Teresy Torańskiej.

Do najważniejszych dzieł Torańskiej należą "Oni" (1985) – zbiory rozmów z byłymi działaczami komunistycznymi, przetłumaczone na trzynaście języków, "My" (1994) – wywiady z opozycjonistami lat 90., "Byli" (2006) – dialogi z aparatczykami PRL-u, oraz "Są" (2007) – opowieści o pozytywnych emocjach. Ponadto, "Jesteśmy. Rozstania '68" (2008) prezentuje głosy emigrantów z marca 1968 roku, a "Śmierć spóźnia się o minutę" (2010) to trzy relacje o wojennych losach.