70 lat wspomnień Tom II

Hipolit Milewski, znany jako aktywny ziemianin z Kresów, był także francusko wykształconym prawnikiem i zaangażowanym działaczem społecznym w Wilnie. W Parlamencie Rosyjskim, gdzie również zasiadał, znany był z dynamicznego sposobu działania oraz krytykowania wszystkiego, co uważał za zagrożenie dla polskich interesów na wschodzie. W polemikach z Romanem Dmowskim ścierał się co do idei narodowych, z dystansem odnosił się do socjalistów. Po utracie majątku na Kresach, Milewski osiedlił się w Poznaniu, gdzie szybko się zadomowił i ostatecznie tam został pochowany. Milewski w swojej pracy rozważa, z czego przez ponad pięciuset lat składało się pojęcie narodowości. W jego opinii kluczowymi elementami były ziemie wniesione do unii przez królową Jadwigę oraz wielkiego księcia Władysława Jagiełłę. Chociaż początkowo różne, przez kolejne czterysta lat zbliżyły się do siebie poprzez infiltrację i asymilację, osiągając zjednoczenie na koniec XVIII wieku, mimo rozbioru państwa. Milewski podkreśla, że siłę i twórczość większych narodów zawsze definiowała ich elita, a nie plebs. Bez wielowiekowej pracy elity, jak twierdzi, ludzie przypominaliby raczej pierwotne istoty. W jego czasach, mimo że plebs kresowy różnił się w pewnych aspektach od rdzennie polskiego, to warstwa elitarna była już wtedy znacznie bardziej zintegrowana niż w przypadku mieszkańców południowych i północnych regionów Francji czy Niemiec.