451 stopni Fahreneita

Dobra, zaczynamy. Zamierzam bez skrępowania opowiadać o „Fahrenheit 451” Raya Bradbury'ego. Tej książce. TEJ KSIĄŻCE. Gdyby książki były ludźmi, „Fahrenheit 451” byłby tym niemożliwie fajnym, ale głęboko mądrym przyjacielem, który nigdy nie podnosi głosu, ale w jakiś sposób pozostawia cię kwestionującym całe twoje życie za każdym razem, gdy rozmawiacie. Wiesz, tym, którym potajemnie chciałbyś być? Tak, to właśnie ta książka.

Po pierwsze: jeśli nigdy nie czytałeś „Fahrenheita 451”, przestań czytać tę recenzję. Poważnie. Zamknij laptopa. Rzuć telefonem przez pokój. Wysiądź z jakiegokolwiek urządzenia, którego używasz do przewijania życia. Idź po kopię. Błagaj, pożycz lub kup na skupszopie. Zaufaj mi, twoje przyszłe ja będzie ci wdzięczne. 

Teraz, dla reszty z nas, którzy już podjęli decyzję lub zamierzają zanurzyć się ponownie, porozmawiajmy o tym, dlaczego „Fahrenheit 451” jest absolutnym arcydziełem. Bradbury nie tylko napisał książkę; stworzył poemat przebrany za dystopijną powieść. Każdy. Pojedyncze. Zdanie.. Żywe. To tak, jakby słowa oddychały na stronie. Poetyckie, nawiedzające, trzewne - nie tylko opowiadają historię; wchodzą pod skórę i zagnieżdżają się w duszy.

Fabuła? Na pierwszy rzut oka jest prosta, ale gdy się nad nią zastanowić, staje się niezwykle głęboka. Guy Montag, strażak, pali książki, ponieważ w tym świecie książki są nielegalne. Dlaczego? Ponieważ książki sprawiają, że ludzie MYŚLĄ, a myślenie czyni ludzi niebezpiecznymi. A jednak Montag zaczyna myśleć. Zaczyna kwestionować swoje życie, swoją pracę, swoje społeczeństwo. I wtedy zaczyna się rollercoaster.

Ray Bradbury nie tylko daje nam ponurą przyszłość; serwuje nam lustro naszej teraźniejszości. I powiem ci, że to lustro NIE jest pochlebne. Ta książka została napisana w latach 50. ubiegłego wieku, ale wydaje się, że Bradbury miał wehikuł czasu i przyjrzał się nam bezmyślnie przewijającym się przez media społecznościowe, oglądającym programy całymi dniami i żyjącym w naszych wyselekcjonowanych komorach echa. Technologia, którą sobie wyobraził - gigantyczne ekrany ścienne, urządzenia redukujące hałas, obsesja na punkcie płytkiej rozrywki - jest przerażająco trafna. To tak, jakby widział TikTok i Netflix, zanim jeszcze istniały. Bradbury nie tylko przewidział przyszłość; zdiagnozował naszą zbiorową duszę.

I postacie. Montag jest naszym everymanem - ułomnym, zagubionym, tęskniącym za czymś więcej, ale nie do końca pewnym, co to „więcej” w ogóle oznacza. Jest też Clarisse, ta jasna, ulotna iskierka, która przypomina mu (i nam), co to znaczy naprawdę żyć. I nawet nie zaczynajmy od kapitana Beatty'ego, komendanta straży pożarnej, którego monologi są tak ostre, że wbijają się głębiej za każdym razem, gdy je czytasz. 

Tematy? Uderzają mocno. Cenzura, konformizm, otępiający wpływ technologii, siła idei - Bradbury nie tylko bada te tematy; on je rozrywa i zmusza nas do spojrzenia. Ale na tych stronach kryje się również nadzieja. Szept, że nawet gdy świat wydaje się płonąć (czasem dosłownie), wciąż istnieje szansa na odbudowę, na ponowne odkrycie tego, co czyni nas ludźmi. Czytanie „Fahrenheita 451” to nie tylko czytanie książki. To doświadczenie. To przebudzenie. To Bradbury łapiący cię za kołnierz i mówiący: „Hej, uważaj! Myśl! Zadawaj pytania! Nie pozwól, by nam się to przytrafiło!”. I robi to wszystko prozą tak oszałamiającą, że będziesz chciał podkreślać co drugie zdanie. 

Czytałem „Fahrenheita 451” wiele razy i za każdym razem zapiera mi dech w piersiach. To nie tylko książka, którą kocham; to książka, która mnie ukształtowała. Sprawiła, że zacząłem kwestionować własne nawyki, własne wybory, własną rolę w społeczeństwie, które często wydaje się niesamowicie zbliżone do wizji Bradbury'ego. Więc jeśli jeszcze jej nie czytałeś, to na co czekasz?