Trzeci klucz. Harry Hole. Tom 4

„Trzeci klucz” to powieść, w której Jo Nesbø udowadnia, że potrafi rozegrać kryminał na dwóch planach jednocześnie i nie zgubić po drodze ani napięcia, ani czytelnika. Historia zaczyna się od brutalnego napadu na bank. Młoda kasjerka ginie na miejscu, a prasa ochrzciła sprawcę mianem Ekspedytora. Wydaje się, że to kolejny bezwzględny bandyta, który szybko zostanie złapany, jednak śledztwo prowadzone przez Harry’ego Hole pokazuje, że nic tu nie jest takie, jak wygląda.

Harry nie działa tym razem sam. U jego boku pojawia się nowa partnerka, młoda, zdolna i gotowa, by uczyć się od najlepszego, choć każdy wie, że Hole nie jest wzorem do naśladowania. Razem próbują rozgryźć sprawę, która coraz bardziej się komplikuje i prowadzi ich nie tylko przez zakamarki Oslo, ale i poza granice Norwegii. Napady na banki okazują się mieć drugie dno, a morderca kasjerki nie działa przypadkowo.

Jednocześnie komisarz musi stawić czoło własnym demonom. Śmierć Anny, dawnej kochanki i artystki z cygańską duszą, nie daje mu spokoju. Z pozoru to zamknięta sprawa, ale Harry przeczuwa, że kryje się za nią coś więcej. Gdy zaczyna otrzymywać tajemnicze listy, które z ofiary czynią go podejrzanym, sytuacja odwraca się o 180 stopni. Hole, znany z tego, że zawsze idzie pod prąd, tym razem staje się zwierzyną. Policja, której jest częścią, zaczyna patrzeć na niego inaczej, a presja rośnie z każdą kolejną zbrodnią.

Nesbø mistrzowsko łączy tu dwa śledztwa, oficjalne i prywatne, wplatając w nie całą galerię postaci, od przestępców z wielkimi ambicjami po ludzi z przeszłości Harry’ego, którzy potrafią ranić bardziej niż kulka. Autor nie boi się też pokazać bohatera w momencie słabości, a czytelnik ma wrażenie, że stoi tuż obok, widzi każdy jego krok i czuje ciężar każdej decyzji.

„Trzeci klucz” to powieść pełna napięcia, zaskakujących zwrotów akcji i pytań, na które odpowiedzi nie przychodzą łatwo. To także książka o cienkiej granicy między ofiarą a katem, o tym, jak przeszłość potrafi dosięgnąć w najmniej spodziewanym momencie i jak łatwo można stracić grunt pod nogami.

Jo Nesbø to człowiek, który mógł zostać gwiazdą rocka, legendą norweskiego futbolu albo finansistą na wysokim szczeblu, a został… mistrzem kryminału. I chyba dobrze się stało. Urodzony w 1960 roku w Oslo, zanim napisał pierwszą książkę, zdążył być zawodowym piłkarzem (kontuzja przerwała karierę), studiować ekonomię, pracować jako makler giełdowy i grać w popularnym norweskim zespole Di Derre. Do literatury wszedł z przytupem. Jego debiut, „Człowiek-nietoperz”, otworzył cykl o Harrym Hole - policjancie, który od lat fascynuje czytelników na całym świecie swoją nieustępliwością, ale i skazami. To właśnie dzięki tej serii Nesbø trafił do grona najważniejszych autorów kryminałów XXI wieku. Porównywany bywa do mistrzów skandynawskiego noir, ale jego styl jest nie do podrobienia: brutalny, inteligentny, niepozbawiony czarnego humoru i zawsze zaskakujący. Dziś jego książki sprzedają się w milionach egzemplarzy, tłumaczone są na kilkadziesiąt języków i regularnie okupują listy bestsellerów. Nesbø nie ogranicza się jednak tylko do Harry’ego Hole. Tworzy też thrillery niezależne, jak „Łowcy głów” czy „Królestwo”, a nawet literaturę dla dzieci (seria „Doktor Proktor”).