Przedwiośnie czy potop? 2

Andrzej Mencwel w swoich esejach bada twórczość Henryka Sienkiewicza i Stefana Żeromskiego, ukazując, jak ci dwaj autorzy reprezentują odmienne podejścia do tradycji historycznej. Autor prezentuje idee XX wieku jako rozpięte pomiędzy spojrzeniem optymistycznym - krzepieniem serc, a pesymistycznym - rozdrapywaniem ran. Mencwel wnikliwie analizuje kulturowe, społeczne oraz ideowe wątki polskiej nowoczesności, skupiając się nie tylko na literackich i historycznych polemikach, lecz także na rozwijaniu polskich postaw na przestrzeni dziejów, aż po współczesność.

W swojej pracy Mencwel przygląda się takim postaciom jak Edward Abramowski, Maria Dąbrowska, Stanisław Brzozowski, Jerzy Giedroyc, czy Jan Strzelecki, a także sięga po inspiracje z twórczości Tadeusza Kantora i Olgi Tokarczuk. Autor stara się krytycznie analizować społeczną świadomość, zwłaszcza gdy polska tożsamość bywa narzędziem w propagandowych idealizacjach w ramach tzw. polityki historycznej. Książka Mencwela jest zatem refleksyjną dyskusją nad współczesnymi mitami, tradycjami i ideami, ukazując usiłowania w zrozumieniu, czym jest nowoczesna polska tożsamość.