Rex et patria

Książka "Rex et patria" autorstwa Bogusława Pfeiffera analizuje transformacje w polskim myśleniu politycznym, które miały miejsce w XVIII wieku. Tradycyjne koncepcje dotyczące władcy, państwa i ojczyzny, które obracały się wokół idei króla-pomazańca oraz rytuałów elekcyjnych, zaczęły ujawniać swoją przestarzałość w obliczu nowej rzeczywistości Rzeczypospolitej i wpływów kulturowych z Zachodu. Autor przygląda się dziełom sztuki oraz tekstom literackim z czasów panowania Wettynów, Stanisława Leszczyńskiego i Stanisława Augusta Poniatowskiego, ukazując, jak nowe symboliczne formy i figury zaczęły zastępować te tradycyjne.

Pfeiffer swoje badania opiera na zróżnicowanym zbiorze źródeł, w tym utworach literatury okolicznościowej oraz panegirycznej, tekstach kaznodziejskich i oratorskich wypowiedziach sejmowych. Uwzględnia także ideowe programy architektury, grafiki, medalierstwa, malarstwa i rzeźby. Wśród analizowanych dzieł znajdują się zarówno te wybitne, jak twórczość Ignacego Krasickiego, jak i bardziej popularne, jak malarstwo Canaletta. Wyjątkową wartością pracy jest jednak sięganie po mniej znane teksty autorów drugiego i trzeciego rzędu, które do tej pory były pomijane w badaniach literackich. To właśnie dzięki nim książka odsłania długotrwałość dawnych mitów i stopniowy proces zmian w zbiorowej świadomości oraz symbolice narodowej.