Kocioł pełen ryb

Śledź, choć znany jako jeden z tańszych produktów, zdobył uznanie nie tylko w kuchni, lecz także w poezji i historii, gdzie postawiono mu niejeden literacki pomnik. W polsko-żydowskiej tradycji kulinarnej na podobnym piedestale stoją inne ryby, jak łososie, szczupaki oraz karasie, które doskonale smakują w śmietanie. Nie można zapomnieć o karpiach, nierozerwalnie związanych z polskim Bożym Narodzeniem, sardynkach, sumach, czy węgorzach, znanym z unikalnych zwyczajów. Na liście nie brak też jesiotrów, które dostarczają wyśmienitego kawioru.

Andrzej Kozioł, krakowski autor, w swojej najnowszej książce podejmuje temat różnorodności ryb i innych darów wód, zwracając uwagę na ich kulinarną, kulturalną i religijną wartość. Smaki rodem z tradycji kuchennej Polski uwzględniają ostrygi, tak cenione przez króla Poniatowskiego, oraz ślimaki, małże, raki, specjalnie hodowane w dawnych czasach, a także homary i ośmiornice. Ta książka to prawdziwa podróż przez historię jedzenia rodem z wód – wszystko, co jest jadalne i pochodzi z tego środowiska, znajdzie w niej swoje miejsce.

Fragmenty z klasycznych dzieł literackich podkreślają miejsce ryb w naszej kulturze gastronomicznej. Adam Mickiewicz w „Panu Tadeuszu” wymienia różne gatunki i metody przygotowania ryb, wskazując na bogactwo smaków, jakie mogą one wnieść na nasz stół. Anthelme Brillat-Savarin w „Fizjologii smaku” opisuje rybę jako wszechstronny składnik, który zadowoli każde podniebienie, niezależnie od formy podania – czy to na lodzie, w oliwie, czy podgrzewaną na różne sposoby. Nawet Jan Chryzostom Pasek w swoich „Pamiętnikach” przyznaje, że dobra ryba przewyższa najlepsze mięsa, co jest dowodem na jej szczególne miejsce w naszej kuchni.

Na koniec Maurycy Szymel w wierszu „Sobota”, opisuje stół zastawiony rybnymi przysmakami, wino i ciasto, odnosząc się do nostalgii za tradycją, którą pielęgnujemy w naszych domach. Książka Kozioła to nie tylko przewodnik po smakach, ale też refleksja nad rolą, jaką te wodne smakołyki odgrywają w naszym życiu.