Honor żołnierza

„Honor żołnierza” Bogusława Wołoszańskiego to fascynujący powrót do literatury faktu, w której autor od dawna jest uznawany za eksperta. Książka podzielona jest na sześć rozdziałów, które oferują szczegółowy wgląd w skomplikowane wydarzenia tamtych czasów.

Na początku czytelnik zostaje wprowadzony w labirynt politycznych intryg europejskich mocarstw, które zagrażały dopiero co odrodzonej Polsce po ponad stuletnim nieistnieniu na mapach świata. Wołoszański następnie rozwija historię tajnych operacji, skupiając się na nieudanym wykorzystaniu najważniejszego agenta Sztabu Głównego, który miał dostęp do kluczowych informacji o Niemczech, lecz nie mógł ich skutecznie przekazać polskiemu wywiadowi.

Narracja prowadzi nas dalej do monumentalnej obrony twierdzy, gdzie ośmiuset belgijskich żołnierzy walczyło z ośmioma tysiącami Niemców przez półtora dnia, co jest porównywalne do heroizmu polskich żołnierzy na Westerplatte. Tam przez siedem dni garstka wojskowych broniła się przed przeważającymi siłami przeciwnika, mając do dyspozycji jedynie prymitywne schronienie w koszarach.

W kolejnych częściach książki przypomina nam się bitwę pod Mokrą, gdzie polska kawaleria zdołała unieszkodliwić prawie setkę niemieckich czołgów—a wszystko to mimo, że wydarzenie to często jest pomijane w oficjalnych przekazach historycznych. Generał Tadeusz Kutrzeba zaproponował śmiały manewr, który mógł zmienić przebieg działań wojennych we wrześniu 1939 roku, lecz nie znalazł on wsparcia wśród dowództwa ze względu na niezrozumienie strategii wojennej.

Wołoszański również porusza delikatny temat oskarżeń wobec dowódcy ORP „Orzeł” przez jego oficerów. Rozgoryczeni i pełni gniewu, posądzili go o tchórzostwo, co doprowadziło do kontrowersyjnego werdyktu sądowego, który złamał zasady prawa.

Autor mistrzowsko przedstawia zarówno kulisy polityczne, jak i heroiczne wyczyny polskich żołnierzy. Pomimo nieodpowiedniego dowodzenia i niedostatków w uzbrojeniu, z godnością i poczuciem obowiązku potrafili stawić czoła dużo silniejszemu przeciwnikowi, wykraczając poza to, co od nich oczekiwano. To honor żołnierzy, a nie militarne sukcesy, stał się prawdziwym triumfem okresu, który opisuje Wołoszański w swojej książce.