Chaos. Narodziny nowej nauki

"Chaos: Narodziny Nowej Nauki" autorstwa Jamesa Gleicka to wciągająca książka, która w sposób błyskotliwy i przystępny przybliża jedno z najważniejszych odkryć naukowych ostatnich dziesięcioleci - teorię chaosu. Badania w tej dziedzinie rozpoczęły się w latach 60. XX wieku, gdy odkryto, że prostymi równaniami matematycznymi można opisać systemy pełne gwałtownych zmian, podobnie jak wodospady. Istotą tego zjawiska jest tzw. wrażliwość na warunki początkowe, gdzie subtelne różnice początkowe mogą prowadzić do ogromnych zmian końcowych. Efekt ten jest znany jako efekt motyla, ilustrując, że motyl machający skrzydłami w Pekinie może wywołać huragan miesiąc później w Nowym Jorku.

Początki rozwoju tej nowej dyscypliny były pełne poszukiwań wstecznych intelektualnych śladów. Dla pionierów myślenia chaotycznego, takie jak fizycy i matematycy, efekt motyla stał się punktem wyjścia tej naukowej rewolucji. Gleick przedstawia, jak ta nauka ujawnia porządek tam, gdzie wcześniej dostrzegaliśmy jedynie przypadkowość i nieprzewidywalność. Douglas Hofstadter zauważa, że tajemniczy chaos kryje się za fasadą porządku, a głęboko wewnątrz chaosu ukryty jest jeszcze bardziej nieprzenikniony ład.

Jak napisał The New York Times, książka ta to fascynujące dzieło pełne zaskakujących odkryć na niemal każdej stronie. New York Times Book Review określa ją jako niezwykłą ilustrację zmieniającej się struktury nauki, a Chicago Tribune opisuje jako zadziwiające spojrzenie na uniwersalne prawa. Dla Douglasa Adamsa, autora "Autostopem przez Galaktykę", książka jest inspiracją, daje poczucie, jakby ktoś właśnie znalazł wyłącznik światła, wnosząc światło w mroki zrozumienia chaosu."