Bar Pod Kogutem

„Bar pod Kogutem” Johna Grishama to książka, która z jednej strony mogłaby być świetnym materiałem na scenariusz filmu z pogranicza komedii i kryminału, a z drugiej strony to literackie odreagowanie frustracji wobec systemu edukacyjnego i prawnego w USA. Przeczytałam ją praktycznie jednym tchem, a potem długo jeszcze nie mogłam przestać się uśmiechać na wspomnienie niektórych scen. Chociaż Grisham przyzwyczaił mnie do zupełnie innego stylu, do dramatów sądowych, twardych walk z korporacjami, bohaterów mierzących się samotnie z gigantami, tym razem zaskoczył mnie zupełnie. I bardzo dobrze.
Nie spodziewałam się, że aż tak bardzo wciągnie mnie historia trójki studentów prawa, którzy, mówiąc wprost, dali się wrobić w jedno z największych oszustw edukacyjnych, jakie mogłoby przyjść do głowy. Uczelnia Foggy Brown to parodia szkoły wyższej, która reklamuje się lepiej niż niejedna agencja PR, a w rzeczywistości oferuje jedynie kolorowe ulotki, kredyty studenckie i iluzję kariery. Brzmi znajomo? No właśnie. Jakieś echo tych historii można znaleźć nawet u nas, choćby w anegdotach o niektórych prywatnych uczelniach, gdzie magisterkę robi się z paczką chipsów w ręku, a indeks wygląda bardziej jak książeczka oszczędnościowa, płacisz, masz.
Bohaterowie Grishama - Mark, Todd i Zola - to nie są prawnicy idealni, nie są nawet studenci idealni. To młodzi ludzie z przeciętnymi wynikami i wielkimi długami, którzy zorientowali się, że dali się nabrać. Mają poczucie zmarnowanych lat i kredytów, których nie będą w stanie spłacić. I wtedy w ich życiu pojawia się pewien impuls, pewna tragedia, która każe im sięgnąć po coś, co dotąd było poza ich wyobraźnią - przekręt. Wielki, przemyślany, zabawny i momentami aż absurdalnie nieprawdopodobny.
To, co ujęło mnie w tej książce najbardziej, to ton, ironiczny, błyskotliwy, czasem wręcz prześmiewczy. Grisham w „Barze pod Kogutem” wyraźnie dobrze się bawił, pisząc tę historię, a ja bawiłam się równie dobrze, ją czytając. Gdyby ktoś mi wcześniej powiedział, że prawniczy thriller może być lekki, dowcipny i pełen uroku, to bym wzruszyła ramionami. Ale tu to działa. W dodatku postacie, choć z gruntu nieidealne, są napisane z takim wdziękiem, że trudno im nie kibicować. Nie są do końca uczciwi, ale są tak bardzo ludzcy w swoim cwaniactwie, że trudno nie życzyć im sukcesu. Ostatecznie przecież próbują przechytrzyć system, który pierwszy ich oszukał.
„Bar pod Kogutem” nie jest opowieścią o walce o sprawiedliwość, to opowieść o walce o przetrwanie. To również bardzo celną satyra na rynek edukacyjny i absurdalne długi studenckie, które w Stanach potrafią zrujnować życie na dekady. Grisham tu nie moralizuje, tylko pokazuje tę rzeczywistość w krzywym zwierciadle. I nawet jeśli historia wydaje się odrobinę oderwana od rzeczywistości, to ja osobiście uważam, że warto spojrzeć na nią właśnie jak na literacką fantazję o tym, co mogłoby się stać, gdybyśmy wreszcie przestali grzecznie kiwać głową, a zamiast tego odpowiedzieli systemowi jego własną bronią.
Podsumowując, jeśli ktoś spodziewa się kolejnego „Klienta” czy „Czasu zabijania”, to nie ten klimat. Ale jeśli ma się ochotę na coś świeżego, mniej pompatycznego i bardziej rozrywkowego, to „Bar pod Kogutem” będzie strzałem w dziesiątkę. To powieść, którą czyta się z ogromną przyjemnością, a po zamknięciu książki zostaje uczucie dobrze spędzonego czasu. Ja na pewno będę do niej wracać, bo takich cwaniaków jak Mark, Todd i Zola nie spotyka się często, a już na pewno nie w kancelarii adwokackiej.
 

Książkę poleciła mi koleżanka z pracy, która była pod wrażeniem sposobu pisana autora. Skusiłam się i zamówiłam wersję w dobrym stanie. Okazała się być jak nowa, poza delikatnym zagięciem okładki.

Przechodząc do książki, bardzo mi się spodobała. Jestem olbrzymią fanką thrillerów, w szczególności Stephena Kinga. Choć Grisham pisze w innym stylu, to dawka napięcia i dramatu jaka znajduje się w tej powieści, urzekła mnie. Strony znikały w oka mgnieniu. Przyznam się, że mam tendencję do obgryzania paznokci, gdy się denerwuje. Tak było i podczas czytania. Były duże emocje. Książka jest tym bardziej interesująca dla mnie, że również przez jakiś czas studiowałam prawo. Grishama znam z "Apelacji" oraz "Góry bezprawia". Po kolejnej lekturze książki tego pana, jestem pewna, że jeszcze spędzie długi czas z jego powieściami.

Bohaterowie zostali świetnie opisani i rozwinięci. Szczegóły ich wyglądu i osobowości są wystarczające, aby wyobrazić ich sobie w głowie. Czasem zdarza mi się zbytnio zaangażować w fikcyjny świat filmów, seriali i książek i czasem tak było również podczas czytania "Baru pod kogutem". Zastanawiałam się kilkakrotnie, dlaczego Mark, Zola i Todd zdecydowali się łamać prawo. Myślałam, że autor powinien sprawić, że przyjaciele ze względu na swoja moralność rozważyliby inne możliwości. Wszystkie działania bohaterów wydawały się bardzo łatwe jak przejście przez lotnisko z fałszywymi paszportami. Ale cóż, to nie prawdziwe życie, tylko książka.

Chciałabym, aby książka miała nieco więcej treści na temat oszustw szkoły prawniczej i funduszu. Duża część powieści poświęcona jest na trójce przyjaciół, druga część na przekręcie szkoły prawniczej. Świetną postacią okazał się Gordy, bez którego ta książka nie byłaby taka sama. Co mi się podoba, to zakończenie, które pozostawia czytelnika w zastanowieniu nad dalszymi losami. Jest to też być może furtka do kolejnej części.

Nie mogłam odłożyć książki, a to już samo w sobie sprawia, że jest to moim zdaniem dobra książka. Muszę podziękować przyjaciółce oraz zastanowić się nad kolejną książką autora. Jeżeli Ty jeszcze nie zamówiłeś/aś "Baru pod kogutem" to serdecznie polecam. To przede wszystkim świetna zabawa, a jednocześnie ciekawy temat, który daje do myślenia.

"Podstawową wadą tego chorego systemu jest to, że nie istnieje wynik egzaminu wstępnego zbyt niski dla przyjęcia... szkoły prawnicze przyjmą każdego, kto zaciągnie federalny kredyt, a kredyty są dostępne dla każdego".

W kolejnym swoim thrillerze prawniczym, Grisham podejmuje kolejny ciekawy temat. Tym razem zdecydował się napisać o wyższych uczelniach amerykańskich, które za nic mają sobie dobro studentów i są nastawione na maksymalny zysk. Jednocześnie autor zwraca uwagę na podejście młodych ludzi do wyzwania jakim jest zdobywanie wiedzy, studiowanie i branie na siebie odpowiedzialności. W książce wyolbrzymione oczekiwania studentów zderzają się z brutalną rzeczywistością. Uczelnia, która powinna oazą sprawiedliwości i opieki nad studentami, okazuje się miejscem oszustwa promowanego pięknymi reklamami.

Jednocześnie mam słabość do dzieł, w których występują prawnicy. Z zapartym tchem oglądałam "Suits" czy "House of Cards". Podobnie było z czytaniem "Baru pod kogutem". Tu mamy kolejny sposób przedstawienia środowiska prawniczego. Aby dostać się na szczyt trzeba mieć dużo szczęścia okraszonego wielką wolą walki, wytrwałości i pracowitości. Trzeba mieć również odpowiedni kręgosłup moralny. Można postawić pytanie, czy nasi bohaterowie posiadali te cechy. Czy gdyby byli lepszymi ludźmi, to udałoby się im poprowadzić swoje życie w lepszy sposób.

Przechodząc do samej fabuły, to jest ona wciągająca i napięta. Jednocześnie stawia pytania, zmuszając tym samym do myślenia. Zaplanowana przez Grishama intryga do samego końca zaskakuje, a jednocześnie opisana została wiarygodnie i przejrzyście. Towarzyszą nam mocne emocje przy zawodzie trójki przyjaciół, przy fatalnym wypadku jednego z nich czy przy zakładaniu kancelarii. Na plus również dialogi oraz opisy bohaterów. Tempo, choć nie najszybsze, odpowiadało mi. Wydaje mi się, że to w końcu nie ma być sprint na sto metrów, a maraton, podczas którego popadniemy w refleksje.

Na półkach księgarni znajdziemy mnóstwo bezużytecznych powieści, które dostarczą nam jedynie rozrywki. W tym przypadku, prócz rozrywki, dostajemy książkę, z której można wyciągnąć wiele przemyśleń. Mocno rekomenduje sięgnięcie po tę powieść wszystkim młodym ludziom, szczególnie tym przed studiami!

"Bar pod kogutem" opowiada historię trójki młodych ludzi, którzy studiują na prywatnej uczelni, którą nazywa się "drukarnią dyplomów". Wiedzą, że ich szanse na dobrą karierą są praktycznie zerowe, bo nikt nie szanuje dyplomów uzyskanych w tej szkole. Biorąc pod uwagę mocne zadłużenie wziętymi kredytami studenckimi, niewiele mają do stracenia i postanawiają oszukać system i założyć własną kancelarię bez żadnych uprawnień. Wkrótce zostają nakryci przez władze.

Nie czytałem Johna Grishama kupę czasu, ale słyszałem dobre opinie o "Barze nad kogutem" To była bardzo ciekawa lektura, w której autor podjął dwa duże problemy społeczne: zadłużenie kredytami studenckimi i imigracji (właściwie, deportacji nielegalnych imigrantów). Studiowałem w Krakowie na PK i moich czasach uczelnią, która mogłaby stanowić synonim dla książkowej Foggy Brown był Frycz, o którym nawet mówiło się KSW (Kup sobie wykształcenie). Ona chyba też powstała tylko po to by doić kasę od studentów pod pozorem wielkiej edukacji.

Grisham jest mistrzem tworzenia historii, w których wydaje się, że najgorsze dopiero przed nami. Aż do samego końca sprawy mają się tak źle, że nawet nie potrafimy sobie wyobrazić, jak i czy w ogóle uda im się wyjść z tego bałaganu, który stworzyli. Autor wykonała świetną robotę, wiążąc wszystkie luźne końce fabuły. Nigdy nie miało być idealnego finiszu. Zakończenie jest słodko-gorzkie, ale realistyczne i wiarygodne.

Moim jedynym zarzutem było to, że nie do końca polubiłem bohaterów. Miałem dla nich empatię i rozumiałam, dlaczego robią to, co robią, ale chciałbym polubić ich bardziej.

Myślę, że "Bar pod kogutem" jest jednak książką podobną do "Calico Joe", które nie pasuje do Europy, bo opowiada o nieznanym nam baseballu. Ta książka za to opowiada o słabo znanym nam systemie, w którym możemy jedynie doszukiwać się podobieństw do naszego własnego podwórka.