Zapiski oficera z niewoli

Wspomnienia spisane przez majora Piotra Nikołajewicza Palija przenoszą czytelnika w mroczny świat, który tak wciągająco ukazali Sołżenicyn czy Herling-Grudziński. Dzięki szczególnie sugestywnemu językowi autora, odbiorca niemalże towarzyszy Palijowi podczas jego dramatycznych przygód w obozach jenieckich, odkrywając meandry trudnej walki o przetrwanie.

Palij, będąc więźniem obozów w Podnieśnie oraz Zamościu, przeżył morderczy marsz do klasztoru na Łysej Górze, a następnie trafił do legendarnego Peenemunde jako inżynier. Książka ta nie tylko opisuje doświadczenia wojenne, ale stanowi również wnikliwe rozliczenie z opresyjnym reżimem Stalina. Autor, wraz z innymi oficerami radzieckimi wziętymi do niewoli, staje przed trudnym wyborem powrotu do ZSRR z perspektywą łagru albo podjęcia decyzji o walce w armii Własowa u boku hitlerowskich Niemiec.

Sam Palij prawdopodobnie posługiwał się pseudonimem; jego prawdziwe nazwisko to być może Drozdow. Był inżynierem, a przed wojną został uwięziony przez NKWD za działalność ukraińsko-nacjonalistyczną, jednak później uwolniono go i zmobilizowano przed wybuchem konfliktu. W 1941 roku, po aktywnym udziale w budowie Linii Mołotowa i obronie Dniepru, został schwytany przez Niemców. W Peenemunde, współpracując z Rosyjską Armią Wyzwoleńczą, jego losy stały się niejasne. Uciekł przed repatriacją do Stanów Zjednoczonych, gdzie znalazł zatrudnienie w koncernie Lockheed. Wiele wskazuje na to, że przybył tam w ramach operacji Paperclip, związanej z jego pracą nad niemieckimi rakietami V-1 i V-2 pod kierunkiem Wernera von Brauna.