Szychtownica, czyli szlachetnego trudu.. w.4

„Szychtownica” to wyjątkowy dziennik, pełniący ważną funkcję w codziennym życiu górników – to w nim sztygarzy zapisują szczegóły pracy każdego pracownika, co pozwala na miesięczne rozliczenie wykonanych zadań i obliczenie wynagrodzenia. W 1983 roku postanowiłem założyć własny zeszyt, ale nie po to, by oceniać czy wynagradzać. Zależało mi na dogłębnej obserwacji górników i refleksji nad samym sobą jako uczestnikiem tej trudnej rzeczywistości. Spisywałem rozmowy, wydarzenia oraz zachowania hajerów podczas pracy i w przerwach od niej.

Nie spodziewałem się, że w przyszłości stanie się to zapisem ginącej kultury podziemnego świata. Teraz, przekopując się przez moje notatki, czuję się jak geolog odkrywający w skamieniałościach ślady dawnych czasów. To, co kiedyś było pełnym życia światem, teraz stopniowo zanika. Moje zapisy w „szychtownicy” wiernie odzwierciedlają to, co widziałem i usłyszałem, towarzysząc górnikom zarówno pod ziemią, jak i na powierzchni, obserwując ich w pracy oraz w chwilach relaksu w łaźni. Zapraszam Cię zatem na wyjątkową podróż po korytarzach kopalni i wgłąb serca górniczej kultury. Ten cel pozwala odkryć nagą prawdę, wolną od jakiejkolwiek zależności. Cała ta podróż prowadzi nas w końcu do nierozwiązanego Śląskiego Problem Numer 1, gdzie zanikają wszystkie spory.