Nikczemność i honor

Pisząc o stanie wojennym, warto zwrócić uwagę na zachowania nacechowane honorem i godnością, widoczne pośród tych trudnych czasów. Nie chodzi przy tym o postać gen. Jaruzelskiego, niekiedy określanego mianem człowieka honoru, co jest stwierdzeniem godnym potępienia, lecz o nieugiętą postawę tych, którzy byli prześladowani i mimo przeciwności zachowali swoją godność.

Era stanu wojennego to okres konfrontacji nikczemności z honorem, konfliktu brutalności z dobrem. Książka, oparta na koncepcji prof. Wojciecha Polaka i napisana przez trzech wybitnych historyków, porusza temat tego zmagań. Z jednej strony ukazuje brutalne działania wobec kopalni Wujek, a z drugiej przedstawia nieustraszoność górników. Po stronie opresji były cenzura i propaganda, po stronie oporu - rozwój podziemnej publicystyki i literatury. Na co dzień obecna była brutalność, której przeciwstawiał się nieustający opór.

Dzieło to pełne jest przykładów siły represji ZOMO i LWP oraz mechanizmów funkcjonowania stanu wojennego. Przede wszystkim jednak zawiera liczne świadectwa niezłomności i patriotyzmu, ukazując głęboko zakorzenioną wiarę Polaków. Autorzy jasno określają winnych i nie stosują wybiegów w szukaniu wytłumaczeń dla komunistycznego terroru. Ich przekaz jest jednoznaczny: komunizm, który rozpoczął XX wiek jako system zbrodniczy, zakończył go w ten sam sposób. Wobec biednych i bezbronnych wyciągnięto czołgi i wozy pancerne, lecz mimo wszystko nie zdołano złamać ludzkiej godności i wiary.

W stanie wojennym popełniono przestępstwa nie tylko przeciw jednostkom, ale także przeciw duchowi narodu, co stanowi zbrodnię historyczną. Aby ten duch mógł się odrodzić, potrzebne jest jak najwięcej prawdy o naszej przeszłości, w tym o drodze, jaką przeszedł naród w czasach stanu wojennego. Opisywana książka dostarcza owej prawdy, wzbogacając swoją dramatyczną treść o ponad dwieście zdjęć dokumentalnych, które dodają autentyczności i wiarygodności przekazu.