Niewinni w Norymberdze

Seweryna Szmaglewska w swojej książce "Dymy nad Birkenau" przedstawia niełatwą do opowiedzenia prawdę o Auschwitz-Birkenau, której część stanowiła dowód w procesie norymberskim. Autorka, będąc jedną z dwóch Polaków zeznających wtedy w Norymberdze, zmuszona była zmierzyć się z trudnością przedstawienia okrucieństw obozu. Jej książka to nie tylko świadectwo historyczne, ale i głęboko osobista opowieść o zderzeniu z brutalną rzeczywistością obozową oraz oskarżeniu nazistowskich zbrodniarzy, którzy usilnie próbowali zrzucić z siebie winę.

Publikacja zawiera także fragmenty recenzji oraz pełen zapis zeznań Szmaglewskiej przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym, podkreślając jej rolę jako jedynej Polki uczestniczącej w tej historycznej rozgrywce. Marian Podkowiński zauważa, że mimo kameralności narracji, dzieło działa na odbiorcę bardzo poruszająco, prezentując mieszankę emocji – od pogardy po ulgową miłość.

Seweryna Szmaglewska, urodzona w 1916 roku w Przygłowie, była pisarką i wiceprezesem ZBoWiD. Studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim i Łódzkim, a po wybuchu wojny pracowała jako ratowniczka oraz nauczycielka na tajnych kompletach. Aresztowana przez gestapo, trafiła do Auschwitz-Birkenau, skąd udało jej się uciec. Po wojnie zadebiutowała książką opisującą swoje przeżycia w obozie. W swoim dorobku ma także inne książki, takie jak "Niewinni w Norymberdze", za które otrzymała wyróżnienia, w tym Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.