Nad Niemnem

Justyna Orzelska mieszka w majątku Korczyńskich jako uboga szlachcianka. Nieoczekiwanie zakochuje się w swoim zamożnym kuzynie Zygmuncie, jednak ich relacja nie zyskuje aprobaty jego matki. W wyniku tego Justyna zostaje porzucona. Postanawia stać się niezależna, uczy się pracy na roli i uświadamia sobie, że różnice społeczne nie są istotne.

Przełom w jej życiu następuje, gdy poznaje Jana Bohatyrowicza, młodzieńca ze szlachty zaściankowej, który cechuje się pracowitością, wrażliwością i szczerością. Niektórzy członkowie rodziny Korczyńskich uznają ten związek za bazlarny mezalians prowadzący do skandalu, zważywszy na istniejący konflikt pomiędzy rodzinami Korczyńskich i Bohatyrowiczów dotyczący ziemi.

Czy uczucie Justyny i Jana będzie w stanie zjednoczyć zwaśnione rodziny? Powieść Elizy Orzeszkowej to klasyka pozytywizmu, odsłaniająca realia polskiego społeczeństwa po powstaniu styczniowym. Tło akcji stanowi świat litewskiej szlachty, a główne wątki książki to ciężka praca, idea pracy u podstaw, carskie represje wobec Polaków oraz pokonywanie barier klasowych.