Mąż i żona

"Mąż i żona", komedia stworzona prawdopodobnie w 1821 roku przez Aleksandra Fredrę, jest jedną z bardziej kontrowersyjnych sztuk tego autora. Kluczowymi postaciami są hrabia Wacław, jego żona Elwira, ich znajomy Alfred oraz pokojówka Justysia, a ich relacje pełne są miłości, zdrady i intryg. Dzieło to budziło sprzeciw ze względu na brak jednoznacznego potępienia rozwiązłości bohaterów, szczególnie w ramach małżeństwa. W oryginalnej wersji to Justysia była obciążona winą za skomplikowane sytuacje, co skutkowało karą w postaci zesłania do klasztoru, podczas gdy reszta bohaterów mogła dalej kontynuować swoje związki. W 1880 roku powstała nowa wersja z odmienionym zakończeniem, gdzie postacie wybaczają sobie wzajemne winy i żyją wspólnie w zgodzie, jednak nie jest pewne, czy to Fredro dokonał tej zmiany.